Будынак рамеснага яўрэйскага вучылішча ў Мінску

Мала, хто ведае, але яўрэйскае насельніцтва Мінска зрабіла вельмі істотны ўклад у яго развіццё. У канцы XVII стагоддзя разораны горад неабходна было аднаўляць пасля паўстання Багдана Хмяльніцкага. Кароль Ян Сабескі выдаў грамату, якая абвяшчала, што яўрэям дазволена арганізоўваць цэха і будаваць дамы, а сінагога, могілкі і міквы цалкам вызваляліся ад падатку.

Яўрэйская абшчына пачала хутка разрастацца і да канца XIX стагоддзя яна стала чацвёртай па колькасці ў Расійскай імперыі. Каля 40% жыхароў Мінска складала яўрэйскае насельніцтва. Разам з ростам яўрэйскай абшчыны рос і горад. Вялікая колькасць прадпрыемстваў і навучальных устаноў было пабудавана абшчынай у гэты перыяд.

Адным з такіх устаноў стаў будынак рамеснага яўрэйскага вучылішча. У яго сценах навучалі больш чым 30 прафесіям, без якіх немагчыма было развіццё бытавога жыцця грамадства. Напрыклад: дактары і аптэкары, слесары і кавалі, цесляры і гарбары і іншыя. Выключэннем была, так званая «святая праца», гэта значыць праца па вырабе рытуальных прадметаў.

Большасць працоўных цэхаў па-ранейшаму заставаліся хрысціянскімі, але спаборнічаць з яўрэямі яны не маглі. Усім было вядома, што яны лепшыя работнікі, і без справы яны не сядзелі.

Будынак рамеснага яўрэйскага вучылішча нядоўга служыў свайму непасрэднаму прызначэнню. У савецкі час ён перабудоўваўся, яго мэтавае прызначэнне змянялася, і ў цяперашні час цяжка сказаць па яго вонкавым выглядзе, што гэта дарэвалюцыйная пабудова.

У 1939 годзе ў будынку яўрэйскага рамеснага вучылішча была створана Мінская картаграфічная фабрыка. У перыяд Вялікай Айчыннай вайны дзейнасць прадпрыемства была спыненая, але ў канцы 1944 года ізноў адноўлена. Імя ёй было РУП "Мінская друкарская фабрыка».

У той час фабрыка адыграла вялікую ролю. У паўразбураны будынак была накіравана група людзей з-пад Гомеля - гэта быў яе новы калектыў, якому трэба было падняць вытворчасць фактычна з нуля.

Адзін за адным аднаўляліся друкаваныя цэха: спачатку картаскладальны цэх, затым цэх з друкаванымі машынкамі, цэх падрыхтоўкі формаў, лабараторыя і пераплётны цэх, тэхнічная рэдакцыя.

За час дзейнасці Мінская друкаваная фабрыка атрымала вельмі шмат адказных і сапраўды важных заданняў па друку атласаў і карт: Вялікі Атлас свету, Атлас сельскай гаспадаркі СССР, Марскі Атлас і іншыя.

У 1994 годзе фабрыка становіцца прадпрыемствам Дэпартамента Дзяржаўных знакаў.
У 1997 - наладжваецца выпуск кантрольных мытных марак. Узровень абароненасці такіх марак роўны ўзроўню абароненасці шэнгенскіх візаў.
У 1999 годзе фабрыцы даручана вытворчасць рознага выгляду латарэйных білетаў, у тым ліку і са сціральным пакрыццём.
У 2002 годзе фабрыка пачала вытворчасць таварна-транспартных накладных, а ў 2004 - акцызаў на тытунёвую і алкагольную прадукцыю.

На сённяшні дзень распрацавана мноства методык і асвоена абсталявання. Як і ў пачатку свайго шляху, калі будынак быў рамесным яўрэйскім вучылішчам, так і цяпер, яно выконвае важныя функцыі не толькі для развіцця Мінска, але і дзяржавы ў цэлым.