Будынак пагранзаставы ў вёсцы Негарэлае

Геаграфічнае размяшчэнне

Вёска Негарэлае адносіцца да Дзяржынскага раёну Мінскай вобласці і размяшчаецца ў 50 км ад беларускай сталіцы.

Гістарычныя звесткі

У 20-30-я гады мінулага стагоддзя ў газетах, часопісах і на тэлебачанні часта згадвалі чыгуначную станцыю ў гэтым населеным пункце. Яна з'явілаяся ў 1871 годзе пасля пракладкі Маскоўска-Брэсцкага чыгуначнага палатна. Станцыя Негарэлае набыла вялікую вядомасць у СССР. Адсюль савецкія грамадзяне пакідалі родную краіну, каб стаць часткай насельніцтва Амерыкі і краін Заходняй Еўропы. Варта адзначыць, што 1 красавіка 1921 года змешанай памежнай камісіяй была ўсталяваная дзяржаўная мяжа, якая падзяляе Польшчу і Савецкую Расію. Такім чынам, апынуўшыся на тэрыторыі Койданаўскай воласці, Негарэлае фактычна стала варотамі ў краіны капіталізму і першым населеным пунктам, які бачылі замежныя госці, што прыязджалі ў СССР. Перасадка ў Негарэлае была абавязковая, бо палатно рускай чыгункі шырэйшае за еўрапейскае, і цягніку трэба было памяняць колы.

Перыяд павышанай цікавасці да вёскі Негарэлае ахоплівае перыяд з 1921 года па 1939-ы. Мяжу тады ахоўвалі пагранічнікі 16-га Дзяржынскага пагранічнага атрада. Населены пункт, нягледзячы на ​​свае невялікія па колькасці насельніцтва і плошчы памеры, прыцягваў многіх вядомых паэтаў і пісьменнікаў, прычым як рускіх, так і замежных. Цікавасць Негарэлае ўяўляла і для мастакоў, музыкаў, скульптараў, грамадскіх дзеячаў. Наведваў Негарэлае і Уладзімір Маякоўскі. Вядомасць набыло фота Франц-Карла Вайскопф пад назвай «Перасадка ў XXI стагоддзе».

Насельніцтва

Сёння ў Негарэлым пражывае каля тысячы чалавек, аднак у багаты на падзеі перыяд 1921-1939 гадоў праз пагранзаставу праходзіла каля 10 тысяч чалавек у год.

Славутасці

Сярод захаваных з часоў СССР будынкаў асаблівую цікавасць выклікае дом афіцэрскага складу. Вядома, што будынак быў пабудаваны ў 1922 годзе, аднак на пашпарце аб'екта паказаны 1945-ы. У двухпавярховым доме па вуліцы Ленінскай размешчана 12 кватэр. Прамавугольныя вокны дапоўнены карнізамі. На другім паверсе прадугледжаны гаўбцы. Пад двухсхільным дахам размешчаны гарышча.

З архітэктурных сведак былых часоў застаўся будынак чыгуначнага вакзалу. Аднак пасля рэканструкцыю ён быў зменены. У 20-30-х гадах вялікі двухпавярховы будынак быў больш за мінскі чыгуначны вакзал.

Ранейшыя функцыі выконвае і лазня, пабудаваная амаль стагоддзе таму. У цяперашні час палову гістарычнай пабудовы займае крама.

Электрастанцыя ў Негарэлым дае электрычнасць на ўсю вёску і служыць месцам працы большасці яе жыхароў. Будынак абнесены плотам, турыстаў у яго не пускаюць. Маюцца звесткі, што ў электрастанцыя ёсць план і абсталяванне для кіравання чыгункай у выпадку вайны.

Наведванне вёскі Негарэлае ўключана ў многія папулярныя турыстычныя маршруты, так як гісторыі і лёсы многіх сем'яў, эмігруюць у краіны Еўропы і Амерыку, так ці інакш звязаныя з гэтым месцам.