Сядзіба Ваньковічаў "Вялікая Сляпянка" ў Мінску

Сядзіба Ваньковічаў «Вялікая Сляпянка» вядзе сваё існаванне з XVI стагоддзя. Лёс гэтай сядзібы склаўся няпроста.

Спрадвечна сядзіба «Вялікая Сляпянка» знаходзілася за межамі горада Мінска. У той час яна прыналежала даўнейшаму знакамітаму роду Радзівілаў. Гэта быў невялікі драўляны будынак, аточаны велізарнымі садамі. На тэрыторыі сядзібы таксама былі пабудаваны стайні, вяндлярня, сыраварня. Праз некаторы час сядзіба была перададзена роду Ваньковічаў. Новыя гаспадары вырашылі крыху змяніць аблічча маёнтка, надаць яму сучасны выгляд. Таму пачалі будаванне каменнай хаты на месцы драўлянай. Атрымалася вельмі ўтульная і сучасная сядзіба, у якой любіла гасцяваць інтэлігенцыя таго часу.

Велізарную славу мела сядзіба яшчэ і за кошт найвелізарнага парку, плошча якога займала 14 гектараў. Упарадкаванасцю парка займаўся знакаміты дызайнер і майстар ландшафту таго часу В. Кронэнберг. Апроч рэдкіх, экзатычных раслін, у парку быў вадаём і мармуровыя скульптуры. Натуральна, што такое хараство карысталася велізарнай папулярнасцю.

Напачатку 20-х гадоў XIX стагоддзя будынак маёнтка Ваньковічаў быў перададзены ў дырэктыву гарадскіх улад і стаў выкарыстоўвацца як адміністрацыйны. У той час нават не было гутаркі пра тое, каб надаць гэтаму будынку гістарычную значнасць і каштоўнасць. У розны час у ім месцаваліся самыя розныя арганізацыі. І толькі ў 1988 годзе гэтаму будынку была прысвоена назва помніка гісторыі і культуры рэспубліканскага значэння. Але, да велізарнага шкадавання, нават пасля гэтага захоўваць штосьці ў будынку не пачалі, і з цягам часу ўнутранае і вонкавае ўбранне страціла свой першапачатковы выгляд.

У 2009 годзе гэты будынак быў перададзены прыватнай арганізацыі для таго, каб адкрыць на тэрыторыі сядзібы рэстаранны комплекс. Але да гэтага часу было цалкам згублена арыгінальнае планаванне сядзібы, былі разбураны ўсходы і гаўбцы з найпрыгожымі ў той час каванымі агароджамі. Дарэчы, будынак на тэрыторыі сядзібы знаходзіўся ў аварыйным стане.

Новыя ўладальнікі будынка не сталі выпускаць з-пад увагі той факт, што сядзіба з'яўляецца гісторыка-культурнай спадчынай, і запрасілі гісторыкаў паўдзельнічаць падчас рэстаўрацыі. Архітэктары і дызайнеры правялі каласальную працу для таго, каб знайсці дакументы, у якіх было б паказана пра першапачатковае аблічча будынка. Рэстаўратары на падставе атрыманых дадзеных змаглі аднавіць даўнейшы мазаісты паркет і два каміна, якія месцаваліся на другім паверсе. Падчас правядзення раскопак археолагамі была знойдзена старадаўні посуд XIX стагоддзя, які перадалі на захоўванне ў Нацыянальны мастацкі музей.

Нягледзячы на ўсю складанасць свайго існавання, будынку атрымалася знайсці другое жыццё. Нават тое, што ва ўнутраным і вонкавым афармленні не засталося нічога ад валодання Ваньковічаў, агульная стылізацыя сядзібы была адноўлена. Сёння ва ўсіх, хто наведвае сядзібу, ёсць унікальная магчымасць акунуцца ў атмасферу XVI стагоддзя і пазнаць пра гістарычнае мінулае сядзібы.

На сённяшні дзень на тэрыторыі сядзібы адкрыты раскошны рэстаран-клуб.