Палонечка – невялікая вёсачка, якая размясцілася на паўночны ўсход Брэсцкай вобласці, усяго ў 35 кіламетрах ад раённага цэнтра і ў 244 – ад самога Брэста. Дзякуючы таму, што на яе тэрыторыі размешчана некалькі старажытных і добра захаваўшыхся архітэктурных помнікаў, яна ўключана ў многія турыстычныя маршруты.

Старонкі гісторыі

Упершыню вёска Палонечка ўзгадваецца ў пісьмовых крыніцах у пачатку 16 стагоддзя. У той час гэтыя землі былі тэрыторыямі, якімі валодаў род Дусецкіх-Рудамінаў. Неўзабаве іх змяніла дынастыя Сесіцкіх. І толькі ў канцы 17 стагоддзя мястэчка было аддана ў пасаг Марыяне, дачцэ Міхаіла Сесіцкага, Мсціслаўскага ваяводы. Дзяўчына выйшла замуж за Міхаіла Антонія Радзівіла, такім чынам, перадаючы борзды праўлення ад Сесіцкіх да Радзівілаў. Апошнія і сталі нязменнымі валадарамі зямель, на якіх размяшчалася Палонечка. Знакаміты род прыклаў шмат намаганняў да развіцця сваіх уладанняў, пры Мацвеі Радзівіле Палонечка і сузім стала культурным цэнтрам края.

Будаўніцтва на тэрыторыі Палонечкі каменнай рэзідэнцыі адносіцца да 18 стагоддзя. Паколькі гэтымі землямі ўладарыла няхай і знакамітая, але дастаткова бедная ветка дынастыі Радзівілаў, узвядзенне палаца расцягнулася на доўгія гады. Некаторы час палац здавалі ў арэнду, каб звесці канцы з канцамі.

Дамініруючым архітэктурным стылем, якія сфарміраваў рысы ўсадзьбы, стаў класіцызм. Хаця першапачаткова ў абліччы будынку прысутнічалі прызнакі барока (прыкметныя, зрэшты, і зараз у выцягнутай кампазіцыйнай асі). Сцены палаца ўзводзіліся з вялікіх памераў камянёў метровай шырыні, каторыя потым былі аддзеланыя чырвонай цэглай.

У архітэктурным плане будынак, узведзены італьянскім архітэктарам, імя якога, на жаль, страчана, нагадвае ўзведзеную ў Італіі вілу Тывулзіна. Яно мела два паверхі і разам з прымыкаючымі з бакоў аднапавярховымі флігелямі, з якімі ядналася з дапамогай галерэі, фарміравала парадны ўваход. У палац вяла шырокая лесвіца. Усе рысы знешняга ўбранства сведчылі пра тое, што дойлід пры планіроўцы ўсадзьбы кіраваўся піладзіанскімі прынцыпамі – будынак павінен быў быць кампактным, з прамымі галерэямі.

Знешняя аддзелка фасадаў гаварыла пра прыналежнасць да класіцызму: цэнтрам кампазіцыі быў трохвугольны франтон ( на жаль, не ацалелы на нашага часу). Затое і зараз мы можам палюбавацца аконнымі налічнікамі з сандрыкамі, а таксама абсалютна ўнікальнымі слупамі, вярхушкі якіх былі ўпрыгожаны галовамі старажытнагрэчаскіх герояў.

Палацава-паркавы комплекс паступова пашыраўся, у яго склад уваходзілі два паркі – у англійскім і французскім стылях, капліца, аранжарэя, двор з гаспадарчымі пабудовамі і млынам і інш.

Зараз палац захаваўся толькі знешне. У час Вялікай Айчыннай вайны ён пацярпеў ад ваенных дзеянняў, затым у яго сценах размясціўся дзіцячы інтэрнат, для мэтаў якога поўнасцю змянілі планіроўку.