Гарадзец - невялікая вёска, якая размясцілася ў Шаркаўшчынскім раёне Віцебскай вобласці. Вядомасць і папулярнасць сярод турыстаў яна набыла дзякуючы таму, што тут з XVIII стагоддзя цешыць вока выдатны архітэктурны помнік - сядзіба, якая належала ўслаўленаму роду Плятэраў. Гэтую сядзібу ад мноства ёй падобных выгадна адрознівае немалаважны факт: яна нядрэнна адрэстаўраваная, таму падчас падарожжа па Віцебскай вобласці яе адназначна варта паглядзець.

Гістарычны нарыс

Знакамітай вёска Гарадзец стала ў XVIII стагоддзі менавіта дзякуючы таму, што непадалёк ад яе размясціўся найпрыгажэйшы палац Плятэраў, што выдатна захаваўся да нашых часоў. Акрамя таго, тут была пабудавана і пачала сваю працу першая ва ўсходне-заходнім краі гідраэлектрастанцыя, якая размясцілася на рацэ Мнюта. Да яе будаўніцтва таксама прыклаў руку адзін з прадстаўнікоў роду Плятэраў, які быў гаспадаром вёскі ў той момант.

Сядзібны комплекс, узведзены ў XVIII стагоддзі, уяўляў сабой яркі ўзор класіцызму.

Сам будынак сядзібы размяшчаўся ў глыбіні пейзажнага парка, непадалёк ад схілу. Сядзіба ўяўляла сабой дом з вельмі цікавым архітэктурным абліччам: аднапавярховы па баках і двухпавярховы у сярэдзіне. Два паверхі сярэдняй частцы падкрэсліваў чатырохкалонны порцік. Унутраная планіроўка была даволі тыповай для сядзібы, пабудаванай у стылі класіцызму: на першым паверсе быў прасторны вестыбюль, а таксама парадная зала, прайшоўшы якую можна было трапіць на шырокую тэрасу.

Вакол сядзібы знаходзіцца пейзажны парк плошчай у дзесяць гектараў. Ён меў вельмі своеасабліва аформленую ўязную алею: уздоўж яе лінію фармавалі шэрагі з бэзам звычайным, ззаду якіх, па абодвум бакам, размяшчаліся вузенькія алеі з ліпаў. Газон упрыгожвалі ўладкаваныя паміж лінейнымі насаджэннямі арыгінальныя рабаткі з яркімі кветкамі. На самым уездзе знаходзіліся чатыры пілоны, якія былі ўзведзены з чырвонай цэглы і ўпрыгожаны бутавым каменем. Размешчаныя такім чынам алеі зрокава павялічвалі прастору, ствараючы ілюзію абшару. Падобнай планіроўкі, дарэчы, не мае больш ні адзін парк на тэрыторыі Беларусі. На жаль, арыгінальнае ландшафтнае рашэнне не захавалася да нашых часоў.

Парадная частка парку была больш традыцыйнай і мела форму кола. Сіметрыя акружнасці была падкрэслена двума прадстаўнічымі блакітнымі елкамі. Захавалася толькі адно велічнае дрэва, аднак і яно дзівіць памерамі: мае ў вышыню больш за дваццаць метраў і шаноўны ўзрост больш за стагоддзе. На захадзе сядзібы размяшчаліся фруктовыя сады.

Агульныя рысы кампазіцыі парку можна ўбачыць у Гарадцы і па гэты дзень. Выдатна адрэстаўраваны сам будынак палаца, акрамя таго, на тэрыторыі сядзібы можна ўбачыць пабудаваныя з буйнога бутавага каменя флігель, капліцу, бровар, браму, кузню, свінарнік і некаторыя іншыя гаспадарчыя пабудовы. На жаль, дбайнай рэканструкцыі падвергнуўся толькі палац, астатнія будынкі хоць і выглядаюць добра, але паступова прыходзяць у заняпад. Некаторыя да гэтага часу выкарыстоўваюцца па прызначэнні.