У невялікай вёсачцы Скокі на Брэстчыне знаходзіцца ўнікальны архітэктурны помнік XVIII стагоддзя - радавы маёнтак шляхецкага роду Нямцэвічаў. Непаўторнае яно ў першую чаргу тым, што з'яўляецца адзіным у сваім родзе на тэрыторыі велізарнай вобласці. Доўгі час, знаходзячыся ў запусценні, цяпер гэты раскошны будынак, пераўтвораны ў гісторыка-мемарыяльны музей, які так і завецца - «Сядзіба Нямцэвічаў».

Архітэктурныя асаблівасці палаца-паркавага комплексу

Узвядзенне сядзібы пачалося ў сярэдзіне сямнаццатага стагоддзя. Тады скокаўскімі землямі валодаў Марцэль Нямцэвіч, бацька знакамітага Юльяна Нямцэвіча. Менавіта Юльяну належыць заслуга ў завяршэнні будаўніцтва палаца. Такім чынам, сядзібна-паркавы комплекс узводзіўся на працягу амаль двух дзясяткаў гадоў: закладванне будучай сядзібы адбылося ў 1758 году, і завяршылася будаўніцтва ў 1777 годзе.

Сядзібна-паркавы комплекс складаўся з палаца, парка, аформленага ў рэгулярным стылі, і гаспадарчых пабудоў. Двухпавярховая сядзіба была пабудавана ў барочным стылі з яркімі тыповымі рысамі, уласцівымі яму. У былыя часы прастакутны будынак шляхецкага дома меў чарапічны дах. Дзякуючы малюнкам Напалеона Орды, вядома, што па баках будынка размяшчаліся флігелі (у адным з іх пражывалі слугі, другі быў адведзены пад стайні), якія ўтваралі тыповы для XVIII стагоддзі паўкруглы двор перад уваходам у палац. Да нашага часу гэтыя будынкі не захаваліся.

Дзякуючы ўспамінам Юльяна Нямцэвіча, існуе кароткае апісанне інтэр'ераў маёнтка, якое дазволіла падчас рэканструкцыйных работ аднавіць унутранае ўбранне палаца. Першы паверх быў пабудаваны ў выглядзе калідора, паабапал якога знаходзіліся жылыя пакоі. Другі паверх сядзібы быў аддадзены пад апартаменты, там жа размяшчалася прасторная бальная зала з месцам для размяшчэння цэлага аркестра.

За палацам знаходзіўся парк, які займаў плошчу ў дваццаць пяць гектараў. Усе яго сцяжынкі вялі да ракі Лясная. Традыцыйна насупраць сядзібы размяшчаўся магільны склеп роду Нямцэвічаў, які, як і флігелі, не захаваўся.

Цяпер адноўлены сядзібна-паркавы комплекс складаецца толькі з самога палаца і часткова парка. Нягледзячы на гэта, сядзіба Нямцэвічаў - адзін з нешматлікіх будынкаў, адбудаваны амаль да першароднага стана. Дзякуючы таму, што ў свой час архітэктурны помнік быў занесены ў спіс гісторыка-культурных каштоўнасцях Беларусі, цяпер мы маем магчымасць нацешыцца выглядам велічных абноўленых фасадаў палаца і ўвачавідкі ўбачыць адноўленыя інтэр'еры шляхецкага дома.

Скокаўскі палаца-паркавы ансамбль - адзіны на тэрыторыі Брэстчыны, які знаходзіцца ў такім добрым стане, нягледзячы на тое, што за час існавання перажыў адну поўную эвакуацыю, два татальных спусташэнні, а таксама доўгі час быў у запусценні. Над ім навісала пагроза выбуху, яго хацелі разабраць на камяні, аднак радавое гняздо Нямцэвічаў уцалела і цяпер цешыць вока турыстаў, якія вандруюць па Брэстчыне.