У Мядзелскім раёне Мінскай вобласці, у некалькіх кіламетрах ад натуральнага заказніка «Блакітныя азёры» размясцілася маленькая вёска Альшэва. Нягледзячы на свае сціплыя памеры, вёсачка цікавая тым, што ў ёй захаваліся руіны старажытнага маёнтка роду Хамінскіх.

Гістарычная даведкі

Альшэўскія землі займаюць значнае месца ў гісторыі Мядзелскага краю. Яны ўпершыню згадваюцца ў хроніках у 1420 годзе. Тады Альшэва належыла роду Гаштольдаў і з'яўлялася часткай іх радавога маёнткі Бакшты. Уладанні Гаштольдаў пераходзілі з рук у рукі: пасля іх тут панавалі Катлы, потым Кішкі і Казёл-Паклеўскія. У XVII стагоддзі дачка ўладальніка маёнтка Ганна Казёл-Паклеўская выходзіць замуж за Людвіга Хамінскага, які і робіць Бакшты сваёй рэзідэнцыяй. Менавіта ў часы кіравання роду Хамінскіх маёнтак набывае закончанае аблічча.

Узвядзенне рэзідэнцыі на землях Альшэва было пачата Аляксандрам Станіславам Лаўрынам Хамінскім у 1881 годзе. Ужо праз пяць гадоў пасля пачатку будавання ён пераязджае ў рэзідэнцыю, якая будуецца, хоць да канца яе ўзвядзення яшчэ было далёка. У 1893 годзе было, нарэшце, збудаваны аднапавярховы будынак з мансардай і дзвюма калонамі порціка, якія размяшаліся пры галоўным уваходзе сядзібы.

Фамільным гняздом асабняк становіцца пры наступным прадстаўніку роду – Станіславу. Дзякуючы яму ж, сядзіба Хамінскіх становіцца вельмі папулярным месцам, тут часта бываюць знакамітыя мастакі, паэты і пісьменнікі.

Усе нашчадкі роду Хамінскіх былі адоранымі і асвечанымі людзьмі. Славіліся яны і ўменнем весці гаспадарку. Найвялікага росквіту радавое гняздо Хамінскіх дасягнула пры Аляксандру Хамінскім. Дзякуючы яму, на тэрыторыі Альшэва былі збудаваны два завода – цагляна-чарапічны і вапнавы, стайня, пякарня, смалярня, пабудавана школа і электрастанцыя, а таксама заселены рыбай некалькі сажалак. У бібліятэцы Аляксандра захоўваўся «Альшэўскі летапіс» - важны гістарычны дакумент XVI стагоддзя, што змяшчаў польскія пераклады гістарычных дакументаў.

Радавы маёнтак Хамінскіх цяпер

На жаль, у наш час сядзіба практычна не захавалася. Цяпер тут можна паглядзець толькі невялікую частку гаспадарскай хаты канца XIX стагоддзя і руіны стайняў. Аднак нават рэшткі былой пышнасці сядзібы паражаюць добра захаваным цагляным мурам. У 1980-1990 гадах планавалася рэканструкцыя маёнтка, аднак яна так і не была праведзена.

Нягледзячы на запусценне, раскошны парк, разбіты на тэрыторыі сядзібы, з'яўляецца помнікам садова-паркавага мастацтва. Яму ўжо некалькі стагоддзяў, аднак па-ранейшаму выразна бачны ўсе пяць тэрас, на якіх ён размешчаны. Першапачаткова планавалася фармаванне толькі тэрасавага парка, аднак з часам ён быў ператвораны ў пейзажны. Ліпы, таполі і клёны, прадастаўленыя самі сабе, разрасліся і адзічэлі, аднак гэта толькі дадае шарму дзіўнаму гістарычнаму кутку нашай радзімы.