На тэрыторыі Віцебскай вобласці знаходзіцца ўнікальная для ўсёй Беларусі Бярэзінская водная сістэма, якая была пабудавана ў канцы XVIII стагоддзя і ўваходзіла ў склад аднайменнага біясфернага запаведніка. Гэта месца лічыцца эталонам натуральнай прыроды, некранутай часам і цывілізацыяй. А ў самым цэнтры запаведніка знаходзіцца не меней цікавае ўрочышча Пастрэжжа. Чым жа яно так цікава? Мясцовыя леснікі распавядаюць мноства таямніц і паданняў пра гэтае ўрочышча. Здаўна Пастрэжжа аблюбавалі ў якасці сваёй хаты велізарныя мядзведзі і цяпер мала каго падпускаюць сюды. Невядома, так гэта ці няе, аднак сюды часта прыязджаюць турысты з усёй краіны на адпачынак з намётамі на свежым найчыстым паветры.

Яшчэ чвэрць стагоддзя таму назад Пастрэжжа было невялікай вёсачкай з адной невялікай крамай і ляснікоўствам. Практычна ўсе мясцовыя жыхары былі задзейнічаны ў прыродаахоўнай установе запаведніка. Непрацаздольнае насельніцтва, напрыклад старыя, займаліся гадоўляй пчол, хатняй гаспадаркай і прыглядалі за ўнукамі. У кожнай хаце быў свой уласны сад. Усе яны ўвесну, падчас красавання, напаўнялі Пастрэжжа адмысловым водарам і стваралі ў вёсцы ўнікальную казачную атмасферу.

Даўным-даўно на гэтых землях жыў небагаты пан, які меў усяго толькі некалькі чалавек у якасці прыслугі і сціплую гаспадарку. Тэхнічных сродкаў у пана таксама не было, усяго толькі касілка, жатка і граблі. Яго невялікі драўляны маёнтак знаходзіўся на ўскраіне ўрочышча. Зямля, дарэчы, была не вельмі ўрадлівая. Таму, пасля Сталыпінскай рэформы, пан прыняў рашэнне здаваць зямлю ў арэнду. Такім чынам, з цягам часу маёнтак стаў разрастацца, тут з'яўляліся новыя сялібы і вёсачкі.

Войны, польскія напады, значныя рэвалюцыйныя падзеі не маглі не паўплываць на ўрочышча і мясцовых жыхароў. У выніку ўсіх гэтых падзей вёска была разрабавана і спалена практычна цалкам. А мясцовы пан разам з сям'ёй збег адгэтуль. Толькі некаторыя жыхары здолелі перажыць гэтыя гістарычныя перыпетыі і засталіся жыць на малой радзіме.

Падчас калектывізацыі зямлю зноў падзялілі бальшавікі, у выніку на гэтай зямлі зноў адрадзілася жыццё. Праўда, зарплаты калгаснікаў былі вельмі малыя, таму мясцовых жыхароў ратавалі грыбы, ягады, дзічына і рыба - усё гэта можна было збіраць у лесе і лавіць у рацэ без абмежаванняў. А ў гады Вялікай Айчыннай вайны лес уратаваў жыхароў Пастрэжжа ад баявых дзеянняў і абараняў ад нашэсця фашыстаў. Аднак усе нядаўна выбудаваныя хаты былі бязлітасна спалены немцамі.

Цяпер Пастрэжжа ўяўляе сабою сапраўдны райскі куток, дзе ўсё акружана лесам, балотамі і свежым найчыстым паветрам, якім пасля гарадской цывілізацыі немагчыма надыхацца. Цяпер, як і стагоддзе таму, кожны двор упрыгожваюць сады і кусты бэзу. У паветры лунае пах свежаскошанай трава, ліп, хвояў, палявых кветак…

Варта адзначыць, што ўсё ж ёсць частка праўды ў аповядах пра мядзведзяў. Багацце яблыкаў і ягад у лясах прыцягваюць ва ўрочышча зграі дзікіх аленяў, ласёў, кабаноў і нават мядзведзяў. Само ўрочышча зусім маленькае, аднак, за кошт сваёй маланаселенасці, прыцягвае турыстаў, якія прыязджаюць з мэтай адпачыць ад мітусні вялікага горада і нацешыцца першабытнай прыродай.