Цар-дуб побач з Лепелем

Ёсць пад горадам Лепелем унікальная славутасць – шматвяковы дуб. Знаходзіцца ён усяго ў васямнаццаці кіламетрах ад горада, у пакінутай вёсцы Тадуліна. Згодна з шматлікімi даследаваннямi, якія праводзіліся тут, яго ўзрост вылічаецца некалькімі стагоддзямі - магутнаму дрэву прыкладна ад трохсот пяцідзесяці да пяцісот гадоў. Яго памеры сапраўды ўражваюць: каля дваццаці метраў у вышыню і шырыню, а ствол такой таўшчыні, што чатыры дарослых чалавека з цяжкасцю змогуць абхапіць яго.

Прыродны помнік клапатліва ахоўваецца дзяржавай. Ён абгароджаны тоўстым ланцугом, якi мацуецца на вялікiх памераў валунах. Тэрыторыя вакол яго акультурана, створаны камфортныя ўмовы для турыстаў: драўляныя лаўкі, стол, зроблены з тоўстай калоды. Тут жа размяшчаецца шыльда, якая папярэджвае, што дуб знаходзіцца пад аховай.

Акрамя таго, адметная і сама тэрыторыя, на якой расце прыродны помнік - непадалёк знаходзяцца яшчэ некалькі практычна такіх жа прыкметных і старажытных дрэў. Чым жа растлумачыць наяўнасць адразу некалькіх падобных дубоў у адной мясцовасці?

Як вядома, дуб з'яўляецца не толькі дрэвам, што сімвалізуе стойкасць, моц і непахіснасць. Гэта яшчэ і вельмі распаўсюджаны фальклорны і язычніцкі архетып. Дубы здаўна лічыліся сімвалам працягу роду і пладавітасці, каля іх маліліся і здзяйснялі сакральныя дзейства, паважаючы дрэвы практычна як багоў.

Паважалі гэтую традыцыю і шляхцічы роду Рэўтаў, якія валодалі гэтымі землямі. На гербе іх роду, дарэчы, знаходзілася выява дуба. Напэўна, менавіта таму адзін з родапачынальнікаў дынастыі і пасадзіў дубок у гонар нараджэння доўгачаканага нашчадка. Дуб рос і развіваўся, рос разам з ім і сын Рэўта. Калі ён стаў дарослым, бацька загадаў свайму спадчынніку працягваць традыцыю. Адсюль і нарадзіўся звычай у гонар кожнага першынца саджаць дрэва. Існуе легенда, што Рэўты нават вялі ўлік пасаджаным дубкам. Аднак дакумент так і не быў знойдзены, таму і існаванне падобнага летапісу так і не было даказана.

Цяпер няма ўжо фамільнага гнязда дынастыі Рэўтаў, ды і вёска, якая размяшчалася непадалёк, закінутая. Не пашкадаваў час і гістарычна значныя дубы: многія з іх згарэлі, зніклі з аблічча зямлі ў выніку стыхійных бедстваў, пацярпелі і ад рук чалавека. Зараз мы можам палюбавацца толькі на сам Цар-дуб і восем дубоў, якія растуць наводдаль ад яго. Нягледзячы на ​​гэта, дубовы гай захоўвае памяць аб Рэўтах, спадчына якіх перажыла стагоддзi і будзе жыць, пакуль растуць дубы.

Аглядаючы славутасці Лепеля, які, як вядома, вельмі імі багаты, абавязкова наведайце прыродны помнік. Знаходзіцца ён не так далёка ад горада і, дзякуючы выдатна абсталяванай зоне адпачынку, тут можна цудоўна правесці час, дыхаючы чыстым паветрам і адпачываючы пад шатамі векавых дубоў. Акрамя таго, у крокавай даступнасці ад Цар-дуба знаходзіцца яшчэ адна ўнікальная славутасць - язычніцкае свяцілішча, якое размешчана ў вёсцы Таранковiчы.