Чалавек са старажытных часоў выкарыстоўвае агонь у сваіх мэтах, але ён так і не навучыўся цалкам яго кантраляваць. Здараецца так, што агонь вырываецца і ператвараецца ў пажар, які нікога не шкадуе. Для барацьбы з агнём чалавецтва прыняло рашэнне стварыць пажарныя каманды, якія размяшчаюцца ў пажарных дэпо. І зразумела, што існуюць будынкi рознага ўзросту, многiя з каторых з'яўляюцца нават помнікамі архітэктуры. Адно з такіх дэпо размясцілася ў горадзе Гродна на вуліцы Замкавай.

Вам павінна быць вядома, што адным з першых згадванняў пажарнай аховы датычыцца яшчэ да Старажытнага Рыма, калі рымляне для барацьбы з агнём прыдумалi першую прыладу для бесперапыннай падачы вады. На тэрыторыі Русі першае пісьмовае згадванне аб пажарных камандах адносiцца да XII стагоддзя і добра вядома, што яны набіраліся з добраахвотнікаў. Гэта адбывалася па той прычыне, што спакон веку хаты будаваліся з дрэва, і зразумела, што з-за агню выгаралі цэлыя населеныя пункты. Цікавы факт, што Пётр I, калі пачынаў будаваць новую сталіцу Санкт-Пецярбург, распарадзіўся будаваць мураваныя хаты на бяспечнай адлегласці адна ад адной.

Гісторыя пажарных каманд на тэрыторыі сучаснай Беларусі пачынаецца з XVIII стагоддзя, калі тэрыторыя краіны ўвайшла ў склад Расійскай імперыі. Тады быў прыняты шэраг заканадаўчых актаў, якія забяспечвалі арганізаваную барацьбу з агнём у населеных пунктах. Пункт адліку ўзнікнення арганізаваных змагароў з узгараннямі ў горадзе Гродна ідзе з 1897 года, калі на месцы аднаго з самых вялікіх пажараў пабудавалі каланчу для назірання за станам горада. Але па той прычыне, што яна была недастаткова высокай, было прынята рашэнне пабудаваць яе з каменя. І ў 1902 годзе ў Гродне, на вуліцы Замкавай, з'явілася сваё пажарнае дэпо з вежай. Гэта быў г-вобразны будынак з пажарным дэпо і вежай, вышынёй у 32 метры, з якога можна было ўбачыць увесь горад. Зразумела, што на ёй рэгулярна знаходзіўся чалавек, які назіраў за наваколлем і ў выпадку ўзгарання працяглым звонам пра гэта паведамляў.

Вежа ўяўляе сабой збудаванне на шэсць ярусаў, што прыкладна роўна сучаснаму васьміпавярховаму дому. Пазразаныя грані даюць адчуванне практычна круглага сячэння. Па ўсім будынку можна назіраць розныя прыёмы яго афармлення. Гэта і прафіляваныя паясы, і аконныя праёмы, якія адрозніваюцца формай, і фігурная муроўка, якая надзяляе будынак незвычайным знешнім выглядам. Верхні ярус - гэта аглядная пляцоўка. Вядома, што яна забяспечана шатровым дахам і каванымі агароджамі. На яе можна трапіць па вітой лесвіцы. Побач з вежай размяшчаецца дэпо з 4-х варот. Вежа і дэпо злучаны з дапамогай аднапавярховага будынка, на каторым на дадзены момант размяшчаецца фрэска з выявамі ратавальнікаў, якiя апрануты ў форму розных стагоддзяў. Вам будзе таксама цікава, што аўтар у апошняй постацi намаляваў жанчыну, якая вельмі падобна да знакамiтай Моны Лізы Леанарда да Вінчы.

На шчасце, на дадзены момант неабходнасцi ў назіральнай вежы няма. Сёння яна ўваходзіць у музейны комплекс, якi прысвечаны гісторыі пажарнай службы і размяшчаецца на тэрыторыі пажарнага комплексу. На вежы размясцілі постаць пажарнiка, а апоўдні туды падымаецца трубач у старажытным убранні для выканання мелодыі, якую называюць «Беларускія фанфары». Такiм чынам, ён па старажытнай традыцыі паведамляе, што ў горадзе Гродна ўсё добра.