Помнік Уладзіміру Караткевічу ў Оршы

Класік беларускай літаратуры Уладзімір Караткевіч нарадзіўся ў сям'і служачага ў 1930 годзе ў горадзе Орша.

Сёння ў яго родным горадзе адкрыты помнік, які з'яўляецца напамінам аб неацэнным укладзе, які ўнёс паэт і пісьменнік у культуру Беларусі. Знаходзіцца манумент у дзіцячым парку «Краіна цудаў» па вуліцы Карла Маркса на беразе ракі Днепр.

Першапачаткова помнік з'явіўся ў раёне дома, дзе з 1939 года жыла сям'я Караткевічаў. У перыяд вайны гэты дом быў знішчаны пажарам. Аўтарства помніка належыць скульптару з Беларусі Ігару Голубеву, чыімі працамі таксама з'яўляюцца скульптуры Сымона Буднага і Язэпа Драздовіча ў сталіцы.

Помнік Уладзіміру Караткевічу адкрыўся 27 чэрвеня 1992 года, калі раённы цэнтр адзначаў 925-ю гадавіну.

Але не толькі манумент, усталяваны ў парку, нагадвае аб жыцці і творчасці выдатнага пісьменніка. Названая яго імем і адна з гарадскіх вуліц. Імя Караткевіча носіць вуліца, на якой у другой палове 1950-х жыў выбітны беларускі дзеяч. Менавіта тут размяшчаецца невялікі драўляны дом, у якім ствараўся першапачатковы варыянт аповесці «Дзікае паляванне караля Стаха». Першыя ж свае творы - вершы - паэт апублікаваў у 1951 годзе ў газеце-раёнцы «Ленінскі прызыў». Сёння аб назве вуліцы ў памяць пра вядомага ўраджэнца горада нагадвае шыльда і барэльеф, устаноўленыя на адным з дамоў.

У 2000 годзе ў раённым цэнтры па адрасе вуліца Леніна, 26 адбылося адкрыццё літаратурнага музея пісьменніка. Раней у гэтым будынку размяшчаўся радзільны дом. Збудаванне ўяўляе сабой помнік архітэктуры канца ХІХ стагоддзя. Менавіта тут нарадзіўся пісьменнік Беларусі, які першым пачаў працаваць у такім жанры, як гістарычны дэтэктыў. У музеі можна ўбачыць адноўлены працоўны кабінет, якім ён быў на сталічнай кватэры пісьменніка. Тут жа прадстаўлена каля 700 экспанатаў, якія тычацца жыцця і творчасці знакамітага беларуса. Сярод прадметаў, якія захоўваюцца ў музеі - рукапісы, асабістыя рэчы, мэбля і іншае. У цэлым, частка экспазіцыі, прысвечаная жыццю Уладзіміра Караткевіча, адлюстроўвае хатнюю абстаноўку, у якой жыў паэт у пасляваенны час па вуліцы Касманаўтаў.

Адна з школ горада пад №3 носіць імя Уладзіміра Караткевіча. Менавіта тут сіламі былога настаўніка Ліліі Радамскай адкрыўся першы музей памяці пісьменніка. У школе пад №8 Караткевіч выкладаў рускую мову і літаратуру. Сам жа будучы пісьменнік вучыўся ў былой пятай школе горада Орша.

Імем Караткевіча таксама названа гарадская бібліятэка для дзяцей, размешчаная ў будынку, дзе раней быў езуіцкі калегіўм.

Сёння помнік пісьменніку ў Оршы - абавязковы аб'ект для наведвання турыстамі.

Аднак гэта не адзіны манумент, усталяваны ў памяць аб выдатным пісьменніку і паэту. Помнікі Уладзіміру Караткевічу таксама створаны ў абласным цэнтры - Віцебску і сталіцы Украіны - Кіеве. Адкрыццё першага з іх адбылося ў 1994 годзе, другога - восенню 2011 года. Кіеўскі помнік размяшчаецца побач з пасольствам Беларусі на вуліцы М. Кацюбінскага.