«Хлеб у доме гаспадар». Так нашы продкі аддавалі даніну пашаны аднаму з самых значных прадуктаў на стале — хлебу. Ён і зараз не страціў сваёй важнасці і ўвесь час прысутнічае на стале беларусаў. Аднак ці задумваліся вы пра тое, што шматлікія сучасныя дзеці нават не ведаюць, адкуль бярэцца хлеб? А пра старажытныя тэхналогіі парой цяжка адказаць і дарослым. З гэтай мэтай быў створаны Музей хлеба, размешчаны ў аграгарадку Батвінава Чачэрскага раёна.

Музей хлеба на Чачэршчыне: старонкі гісторыі

Ірына Нікішова, якая з'яўляецца дырэктарам культурна-спартыўнага цэнтра і па сумяшчальніцтве гаспадыняй Музея хлеба, вось ужо некалькі гадоў ветліва прымае ў ім гасцей. Яна даўно хацела сістэматызаваць свае веды пра тэхналогіі выпечкі не толькі хлеба, але і гатавання розных страў нацыянальнай кухні. Спачатку гэта быў кружок «Бабулін дэлікатэс», які размяшчаўся ва ўласным памяшканні. Заняткі наведвалі дзеці, тут яны разам з кіраўніком пяклі бліны, з задавальненнем гатавалі дранікі, варылі кашу. Для патрэб аб'яднання была набыта пліта.

Аднак для выканання традыцый і гатавання сапраўды аўтэнтычных страў трэба было нешта большае. Таму ў памяшканне паставілі яшчэ і сапраўдную рускую печ. Мясцовыя жыхары заразіліся ініцыятывай Ірыны, яны прыносілі розныя артэфакты, якія з цягам часу сталі часткай экспазіцыі Музея Хлеба ў аграгарадку Батвінава. Так, напрыклад, фонд музея папоўніўся жоранамі.

Упершыню Музей хлеба адкрыў свае дзверы для наведвальнікаў у 2014. Стартап быў настолькі паспяховым, што ўжо праз тры гады ён перамог у праекце «Садзейнічанне развіццю на мясцовым узроўні ў Рэспубліцы Беларусь» і атрымаў прыстойную фінансавую падтрымку, якая дапамагла Ірыне Нікішовай разгарнуцца:

• купіць печы двух відаў — на электрычнасці і дровах,

• набыць спецыяльнае абсталяванне для арганізацыі майстар-класаў па выпечцы хлеба,

• аформіць некалькі тэматычных экспазіцый.

Інтэрактыўная экскурсія па Музеі хлеба

Як толькі вы заходзіце ў вароты, на якіх ганарліва красуецца жалезная шыльда «Музей хлеба», вы трапляеце ў дзіўнае месца. Тут не будзе нудных лекцый (хіба што кароткі экскурс пра ўзнікненне хлеба, які праводзіць сама Ірына, калі сустракае экскурсійныя групы). Ужо ў двары вы становіцеся часткай інтэрактыўнага дзейства: вас вучаць, як сеяць і прыбіраць ураджай, жаць і малаціць каласы і збожжа. Так у гульнявой форме адбываецца знаёмства з падрыхтоўчым этапам.

Наступны этап — грунтоўнае апавяданне пра віды і тыпы печаў, а таксама пра астатняе абсталяванне, без якога не абыйсціся. Адзін з галоўных момантаў экскурсіі — дэгустацыя свежаспечанага хлеба, які таксама гатуе сама Ірына. Паколькі ў Беларусі не толькі хлеб, але і бульба ўсяму галава, гасцей таксама частуюць і стравамі з яе, адначасна ўспамінаючы прыказкі пра хлеб.

Калі вы марылі самі навучыцца пячы хлеб — вось ён, ваш шанс! Ізноў распальваецца печка, і кожны ахвотнік зможа паспрабаваць сябе ў ролі пекара. Усё гэта суправаджаецца апавяданнямі пра хітрасці замешвання цеста і старажытныя сакральныя дзеянні і загаворы. Нашы продкі верылі, што з дапамогай спецыяльных магічных формул яны дапамагаюць хлебу атрымацца правільным, гэта значыць пышным і смачным.

Асобна вы ўбачыце старажытныя прылады працы:

• палку-сукаватку,

• млынавыя жораны,

• чыгункі рознай ёмістасці,

• ступы для драбнення,

• старажытныя шалі,

• лямпы-газніцы і іншыя, не меней цікавыя экспанаты.

Адпраўляйцеся ў Музей хлеба з дзецьмі!

Для дзяцей падарожжа ў Музей хлеба стане сапраўднай прыгодай. Малышы даведаюцца, як насамрэч гатуюць хлеб, і сустрэнуцца з любімымі казачнымі героямі, у прыватнасці, са знакамітым Піражком. Падарожнічаючы па Чачэршчыне, абавязкова вылучыце некалькі гадзін на Музей хлеба. Дзе яшчэ можна так весела правесці час з дзецьмі, спячы сапраўдны хатні хлеб і дакрануцца да жывой гісторыі!