Горад пад назвай Ашмяны здзіўляе сваёй багатай гісторыяй. Упершыню гэтыя землі былі згаданыя ў сярэдзіне XIV стагоддзя ў Літоўскіх і Жамойцкіх летапісах.

На сённяшні дзень Ашмяны - горад, які хутка развіваецца, дзе практычна ўсе выдатныя мясціны знаходзяцца ў самым цэнтры горада. Седзячы ва ўтульным кафэ, прыемна выпіць кубачак кавы, сузіраючы царскія вежы храма Святога Архангела Міхаіла. Не так даўно гэты храм быў адрэстаўраваны і на сённяшні дзень выглядае як новы. У гэтага касцёла дастаткова багатая і цікавая гісторыя, якая пачынаецца яшчэ ў XV стагоддзі.

У тыя часы на месцы цяперашняга касцёла стаяў драўляны храм, пабудаваны на сродкі вялікага польскага караля Уладзіслава Ягайлы. У перыяд паўстання 30-х гадоў XIX стагоддзя гэты драўляны храм даволі сур'ёзна пацярпеў. Грашовыя сродкі на рэстаўрацыю гэтага касцёла збіраліся вельмі доўга з міласціны вернікаў. І неўзабаве, пасля заканчэння рамонтных работ, гэты храм зноў адкрыў свае дзверы вернікам.

Знешне ён уяўляе сабой прамавугольную каменную пабудову з парай чатырохвугольных веж, якія былі нібы ўбудаваны ў цэнтральны ар'ергард. Унутры храма, пад самым дахам, мелася невялікіх памераў сігнатура, якая размяшчалася над алтаром, да выхаду была прыбудавана масіўная арка. Духоўны ўчастак абнесены агароджай на такіх жа масіўных калонах. У той жа перыяд да гэтага храма былі аднесены капліцы, што знаходзіліся ў Агародніках, Палянах і капліца на тутэйшым цвінтары. У XX стагоддзі ранейшы храм ужо не мог змяшчаць усіх сваіх вернікаў, з прычыны гэтага ў 1900 годзе, дзякуючы намаганням святара Казіміра Сайкоўскага, у адпаведнасці з праектам дойліда Вацлава Міхневіча ў храме прыступілі да глабальнай перабудовы і пашырэння тэрыторыі касцёла.

Праз шэсць гадоў, у 1906 годзе, касцёл зноў пачаў функцыянаваць. Аднак у гады савецкай улады, як і большасць іншых беларускіх святынь, касцёл Святога Міхаіла Архангела быў зачынены. І на працягу 30 гадоў, пачынаючы з 1964 года, быў філіялам Вільнюскага радыётэхнічнага завода.

Аднак ужо да 1994 года сумеснымі намаганнямі вернікаў, а таксама пры садзейнічанні мясцовай адміністрацыі, жыццё храма Святога Міхаіла Архангела было зноў адроджана. На сённяшні дзень гэты касцёл уяўляе сабой 3-нефную дзвюхвежавую базіліку. У знешнім убранні храма лунае ні з чым не параўнальнае душэўнае хараство. Галоўны алтар упрыгожваюць маляўнічыя святыя вобразы з гіпсу. У правай частцы алтара - святыя вобразы Іаана Хрысціцеля і Маці Божай Балеснай, зверху - вобраз Святога Міхаіла Архангела. Знешні фасад будынка увенчаны высокімі пяціяруснымі вежамі, што надае касцёлу велічнасць і ўрачыстасць.

Гэтая святыня - бліскучы ўзор стылю «віленскага» барока. Пяціярусныя вежы вытанчанага сілуэта, якія ўзвышаюцца над плошчай, падобныя да дзвюх белых свечак. Пры ўездзе з любога боку ў горад Ашмяны гэтыя вежы з'яўляюцца цудоўным арыенцірам для падарожнікаў. Над уваходам у касцёл маецца надпіс «TE DEUM LAUDAMUS», што ў перакладзе з латыні азначае «Хвалім Цябе, Божа». Гэты надпіс надае акрылены стан касцёлу, які павернуты да нябёсаў.