Касцёл Панны Марыі ў вёсцы Рэпля

Некаторыя касцёлы, размешчаныя на тэрыторыі Беларусі, з аднаго погляду могуць уразіць кожнага сваёй веліччу і манументальнасцю. Многія з іх уваходзяць у катэгорыю буйных гісторыка-культурных каштоўнасцяў краіны і знаходзяцца пад аховай дзяржавы. Аднак не толькі Беларусь турбуецца аб захаванні гістарычнай спадчыны, мясцовыя жыхары таксама актыўна дапамагаюць падтрымліваць дабрабыт мясцовых цэркавак: хтосьці ахвяруе грошы, нехта дапамагае прыбіраць і паляпшаць тэрыторыю, якая прымыкае да храма.

Магчыма, менавіта таму ў вёсцы Рэпля Ваўкавыскага раёна Гродзенскай вобласці да гэтага моманту захавалася ўнікальная гістарычная пабудова – касцёл Панны Марыі.

Сама вёсачка ўпершыню згадваецца ў летапісах у XV стагоддзi. У той перыяд гэтае месца належала біскупу Паўлу Гаштольду, які хутка перадаў яго Станіславу Адахоўскаму. Прадстаўнікі гэтага дваранскага роду былі выхадцамі з Польшчы і Вялікага Княства Літоўскага, але праз некаторы час пераехалі на пастаяннае месца жыхарства ў Беларусь. Самай яскравай асобай гэтага роду лiчыцца Хрыстафор Адахоўскi.

Для іх Рэпля была месцам, куды мужчыны ездзілі паляваць на дзічыну. Тут Адахоўскiя таксама пабудавалі невялікі домік, дзе любілі спраўляць сямейныя вечарыны, а таксама разнапланава праводзіць вольны час. На пасадзе ўладальнікаў Рэплi Адахоўскiх змянілi Мікалай Ясінскі і Іван Кар. У XVII стагоддзі землі пераходзяць у распараджэнне шляхціцаў Сцыпіёнаў –знакамiтага італьянскага магнацкага роду. Ва ўсім свеце гэта прозвішча добра вядома, а ў Беларусь Сцыпіёны прыехалі разам з каралевай Бонай Сфорцай. Менавіта гэтая жанчына з'яўлялася жонкай караля Жыгімонта I і была маці пераемнiка Жыгімонта Аўгуста II. Пасля прыезду ў Беларусь род Сцыпіёнаў добра тут асеў і праз кароткі час увайшоў нават у магнатэрыю Рэчы Паспалітай.

Так, Юрый Францавіч Сцыпіён становіцца паўнапраўным уладальнікам вёскі Рэпля і атрымлівае высокую пасаду пасла Рэчы Паспалітай у сойме. Менавіта па яго распараджэнню ў 1626 годзе пачалося будаўніцтва касцёла Панны Марыі. Ён падараваў храму 15 волак зямлі і пазней асвяціў яго ў гонар святой Ганны. Праз шэсць гадоў у вёсцы ўзнікла рэплеўская парафія, якая вельмі хутка разбагацела і атрымала ва ўладанні гродзенскiя землі, а таксама бліжэйшыя вёсачкі.

Той касцёл, што мы можам пабачыць сёння ў вёсцы Рэпля, заснаваны менавіта дзякуючы парафiянам і ксяндзу Уладзіславу Лаўрыновічу. Гэта прыйшлося зрабіць па той прычыне, што былы касцёл, якi быў пабудаваны ў пачатку XVII стагоддзя, згарэў. Яго зноў адбудавалі, але гэтаму будынку не наканавана было доўга цешыць каталiцкiх вернікаў.

Сучасны касцёл Панны Марыі ў Рэплi лiчыцца сапраўдным творам мастацтва. Пабудаванае з чырвонай цэглы масіўнае збудаванне ўпрыгожваюць дзве высокія вежы, якія ўзвышаюцца над галоўным уваходам. Цікавы факт: на сценах храма будаўнікі пакінулі адбіткі сваiх далоняў. Невядома, было гэта зроблена выпадкова ці спецыяльна, але сёння паглядзець на гэтыя адбіткі прыязджаюць шматлікія турысты. Тут таксама захавалася невялічкая капліца, пабудаваная яшчэ ў канцы XIX стагоддзя.