Касцёл Панны Марыі ў вёсцы Парэчча

На тэрыторыі Беларусі каталiцтва з'явілася яшчэ ў далёкім XI стагоддзі. Гэта адбылося дзякуючы масаваму распаўсюджванню хрысціянства ў рамках лацінскага абраду. Праўда, тады прыхільнікамі каталіцызму было мала людзей. Гэты напрамак хрысціянскай веры пачаў актыўна развівацца толькi ў XIV стагоддзі, калі князь Ягайла ў абмен на польскую карону стаў распаўсюджваць каталіцкую веру сярод насельніцтва Вялікага Княства Літоўскага. Гэта, безумоўна, мела свае поспехі.

Праз некаторы час ільвіная доля прадстаўнікоў шляхты перайшла ў каталіцызм. У сувязі з гэтым пачалося актыўнае будаўніцтва каталіцкіх храмаў, многія з каторых дайшлі да нашага часу і з'яўляюцца рэальным адлюстраваннем культуры і побыту беларускага народа ў XVIII-XIX стагоддзях.

Трэба адзначыць, што некаторы час Гродзенская вобласць адчувала моцны ўплыў каталіцкай царквы па той прычыне, што знаходзілася ў складзе Польшчы. Як вядома, у Польшчы большасць вернікаў адносяць сябе да каталікоў. Крыху пазней, а менавiта ў пачатку XX стагоддзя, калі Гродзенская вобласць зноў увайшла ў склад Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі, беларусам стала складана вызначыцца з нацыянальнай ідэнтычнасцю. Многія з іх лічылі сябе палякамі-каталікамі, якiя пражываюць у Беларусі. Аднак цяпер гэта меркаванне перастала мець сэнс. Такія гістарычныя перапетыі не маглі не паўплываць на будаўніцтва і захаванне такiх гістарычных культурных помнікаў, як касцёлы і цэрквы.

Сёння можна ўбачыць яскравы прыклад уплыву каталіцкай веры – касцёл Панны Марыі ў вёсцы Парэчча. У той складаны момант, калі Гродзенская вобласць была часткай Польшчы, мясцовыя жыхары пачалі прасіць аб узвядзенні каталіцкай капліцы ў сваёй вёсцы. Улады адобрылі прашэнне і далі распараджэнне на стварэнне архітэктурнага праекта. Адразу было вырашана, што замест невялікай капліцы трэба пабудаваць філіяльны касцёл. Так, у 1906 годзе цэнтр вёскі Парэчча ўпрыгожыў новы касцёл, які стаў адзіным месцам прыстанку каталіцкіх вернікаў. Праз некалькі гадоў мясцовыя ўлады дазволілi пашырыць філіяльны касцёл. Гэта задача была даручана ксяндзу Радзiшэўскаму.

Ксёндз хацеў стварыць у парэцкiм храме ўнікальнае i непадобнае на сотні другiх месца. І гэта ў яго атрымалася. У храме Панны Марыі цалкам ажыццявіліся арыгінальныя задумкі архітэктара і праекціроўшчыка: цэнтральны аб'ём з прысутнасцю пяціграннай апсіды перасеклі папярочным трансептам. Зрубы накрылі рознымi па велічыні і памеру вальмавымi дахамi, над якімi можна ўбачыць пяць шатровых галовак на чатыры грані, якія размяшчаюцца на невысокіх калонках.

Увесь касцёл аб'яднаў рысы некалькіх архітэктурных стыляў. Тут можна ўбачыць яскравыя атрыбуты барока – гэта вiдаць па пластыцы перакрыццяў і шматгранных крылах трансепта. Уплыў готыкі можна распазнаць па стральчатых вокнах і шпiлепадобных вежах. А ўнутранае ўбранне спалучае стыль неабарока, што пацвярджаюць алтары. Уся пабудова нагадвае эклектычны будынак. Яшчэ з этапа будаўніцтва храма тут захоўваецца галоўны набытак мясцовых жыхароў - абраз «Маці Божай Нястомнай Дапамогі» і абраз «Неапалімая купіна».