У невялікім беларускім кутку на скрыжаванні некалькіх дарог растуць дзве найпрыгажэйшыя бярозы. Паміж імі - вялікі каменны крыж, які стаіць тут яшчэ з даўніх часоў паганства. Гэта месца мясцовыя жыхары завуць чароўным, бо многія шчыра вераць, што менавіта гэты камень валодае гаючымі і цудадзейнымі ўласцівасцямі. Увесь рытуал ачышчэння душы вельмі просты: трэба прайсці праз бярозавую арку, дакрануцца рукой да крыжа і, адышоўшы крыху ўбок, пераапрануцца ў чыстае новае адзенне, а старыя рэчы, у якіх прыйшоў сюды чалавек, трэба пакінуць на палянцы паблізу крыжа. З даўніх часоў мясцовыя жыхары вераць, што менавіта так можна ачысціць розум, пазбыцца ад дрэнных думак і знайсці спакой на душы.

Такое незвычайнае месца знаходзіцца ў вёсцы Майск у Бялыніцкім раёне. Менавіта яно з'яўляецца адным з галоўных прыцягальных і загадкавых месцаў ва ўсёй Магілёўскай вобласці. Акрамя галоўнага крыжа з бярозамі, на мясцовым магільніку знаходзіцца яшчэ крызу больш за паўтары дзясяткі падобных крыжоў, якія надзейна абараняе стары ручай і старадаўнія пахаванні. На гэтых камянях у форме крыжа можна знайсці кірылічныя літары і надпісы, якія, на жаль, зразумець практычна немагчыма. З гэтым месцам звязана мноства таямніц і загадак, многія з якіх здольныя прывесці турыстаў у шок.

Адна з іх расказвае, што неяк жыхары вёскі Майск захацелі прыстасаваць гэтую зямлю пад крыжамі пад уласныя патрэбы. Як толькі яны ўзяліся адкопваць крыжы, асабліва не ўнікаючы ў гісторыю іх з'яўлення, людзі сталі знаходзіць тут мноства чалавечых рэшткаў. Тады яны не ведалі яшчэ, што гэта не простая зямля, а старадаўнія могілкі. На наступны дзень, калі мясцовыя жыхары зноў хацелі ўзяцца за працу, то крыжоў ужо не было. Дзіўны факт, але за ноч камяні кудысьці зніклі. Тады людзі моцна спалохаліся і вырашылі больш не трывожыць каменныя статуі. І тут здарылася самае сапраўднае дзіва – крыжы зноў з'явіліся!

Многія навукоўцы, дарэчы, вельмі сумняваюцца, што надпісы на крыжах адносяцца да кірыліцы. Некаторыя даследчыкі схільныя выказваць думку пра тое, што літары адносяцца яшчэ да часоў вікінгаў і чымсьці падобныя да рунічных надпісаў. Аднак гэта пытанне і зараз застаецца адкрытым.

На адным з камянёў можна выразна прачытаць мужчынскае імя Цімошка, на суседнім крыжы напісана «Гаўрыл Міхал». А вось пад трэцім крыжам, які з суседнімі ўтварае адзінае цэлае, практычна не захаваўся надпіс чалавека, які пахаваны пад каменем. Толькі літары «І» і «Х». Як мяркуецца, гэтыя запісы сведчаць пра той час, калі хрысціянства на Беларусі толькі зараджалася, пераплятаючыся спачатку з пашыранымі на той момант паганскімі традыцыямі.

У вогуле, у гэтых краях існуе досыць анамальных месцаў, у якіх знаходзяцца падобныя крыжы. Іх паходжанне і зараз не можа дакладна растлумачыць ні адзін вучоны. Праўда, у Майску ўсё ж існуе адна версія пра тое, як і з якой мэтай з'явіліся каменныя статуі. На адным з іх можна ўбачыць парасоністы знак, які вельмі часта выкарыстоўвалі старажытныя балты. Менавіта гэты народ калісьці даўно жыў на гэтых землях. Пэўна, такім чынам яны хацелі ўшанаваць памяць пра сябе. Калісьці ўсё ж будуць адкрыты ўсе таямніцы гэтых каменных крыжоў…