Кафедральны Пакроўскі сабор у Гродна, Гродзенская вобласць

Геаграфічнае размяшчэнне

Гродна – абласны цэнтр на захадзе Беларусі.

Гістарычныя звесткі

Паходжанне назвы аднаго з самых старых гарадоў Беларусі звязваюць з яго абароннай функцыяй, так як першапачаткова Гродна быў паселішчам вакол невялікай крэпасці.

Насельніцтва

У цяперашні час у Гродне пражываюць каля 350 тысяч чалавек.

Славутасці

Узвядзенне Пакроўскага кафедральнага сабора было своеасаблівай данінай памяці аб салдатах, якія сталі ахвярамі руска-японскага супрацьстаяння. Архітэктарам будынка выступіў М. М. Прозараў, курыраваў рэалізацыю праекта ваенны інжынер Іван Еўграфавіч Савельеў. Узвядзенне цэркваў і храмаў у гонар ахвяр ваенных дзеянняў было агульнапрынятай практыкай таго часу. Акрамя таго, у пачатку XX стагоддзя па загадзе Мікалая I царква павінна былазнаходзіцца каля казармаў, у якіх лічыліся царкоўныя прычты. Будаўнічыя працы па ўзвядзенні храма з цэглы доўжыліся на працягу года і былі завершаны ў 1905. Асвячэнне храма адбылося восенню 1907 года.

У часы савецкай улады Пакроўскі сабор у Гродна перыядычна зачынялі. У 1960-х службы праводзіліся некалькі разоў на тыдзень, быў забаронены звон, аднак вернікі ўсё роўна працягвалі падтрымліваць дзейнасць храма.

У саборы маецца мемарыяльная дошка ў памяць аб салдатах руска-японскай вайны. У 1993 годзе яе дапоўніў мемарыял, прысвечаны воінам-інтэрнацыяналістам, якія сталі ахвярамі вайны ў Афганістане.

Будынак у псеўдарускім стылі мае тры нефа і адну апсіду. Галоўны фасад храма сіметрычны, яго вянчае званіца. Яна ўзвышаецца на 10 метраў і ўяўляе сабой васьмісценнік з макаўкай. Па баках ад званіцы сіметрычна размяшчаюцца намёты, якія таксама завяршаюцца купаламі. Алтарная частка будынка мае адзін цэнтральны і чатыры вуглавыя купалы, узведзенныя на вальмавым даху. Па задумцы архітэктара, купалы размешчаны на васьмігранным барабане. Паміж яго гранямі размяшчаюцца псеўдавокны, апраўленне якіх нагадвае какошнік.

Унутраная прастора храма падзелена дванаццаццю калонамі, паміж якімі ідуць аркады. З плоскай столі будынка звісаюць тры плафоны, аздобленыя адмысловым арнаментам, у якасці якога выступае старажытнарускае тэкставая вязь. Большую частку падлогі пакрывае кафля. Пол бабінца аздоблены мазаікай. Карніз храма, які знаходзіцца пад вокнамі і цянецца ўздоўж усёй сцяны, упрыгожаны невялікімі дзенцікуламі.

Адной з святынь Пакроўскага храма ў Гродне з'яўляецца абраз «Казанскай Божай Маці», з якой звязана цікавая гісторыя. Кажуць, што ў часы Першай сусветнай вайны акупанты хацелі вывезці святыню далёка за межы Беларусі, аднак ім не ўдалося зрушыць яе з месца.

Акрамя таго, у гэтым храме захоўваецца копія крыжа Еўфрасінні Полацкай і абраз свяціцеля Мікалая Цудатворца.

Пачатак XXI стагоддзя адзначыўся для сабора новым вітком гісторыі – быў праведзены капітальны рамонт, які дазволіў будынку цалкам заслужана несці званне адной з найпрыгажэйшых славутасцяў горада.