На працягу ўжо многіх стагоддзяў галоўнай славутасцю горада Гомеля, любімай не толькі мясцовымі жыхарамі, але і ўсімі прыезджымі, з'яўляецца гарадскі парк. Шпацыруючы па яго маляўнічых алеях, можна ўбачыць мноства найпрыгажэйшых пабудоў, якія па праве лічацца помнікамі архітэктуры нашай Рэспублікі. Адной з такіх славутасцяў з'яўляецца Палац Румянцавых-Паскевічаў.

Калі трапляеш унутр палаца, то ўвагу адразу прыцягвае велізарная колькасць святла. Гэта невыпадкова, таму што галоўная задумка праекта палаца складаецца ў адсутнасці цёмных калідораў і праходаў у ім.

У канцы XVIII стагоддзя землі Гомельшчыны знаходзіліся ў складзе Расійскай Імперыі. Тады імператрыца Кацярына II падарыла гэтыя землі свайму фаварыту - генералу Пятру Румянцаву-Задунайскаму. У 1777 годзе было вырашана пачаць будаванне палаца. З велізарнага ліку архітэктараў былі абраны самыя лепшыя, якія і прыступілі да працы. Аднак да гэтага часу невядома, каму ўсё ж прыналежыць аўтарства гэтага праекта. Ёсць здагадкі, што аўтарам быў Іван Староў, які ў той час быў архітэктарам знакамітых палацаў Санкт-Пецярбурга. Але гэта толькі здагадкі. Апошняй уладальніцай маёнтка стала Ірына Паскевіч. Яна, як і яе папярэднікі, працягнула фармаванне маёнтка, прысядзібнай тэрыторыі, унесла свае карэктывы.

Як і многія іншыя помнікі архітэктуры, палац некалькі разоў разбураўся і падпадаў аднаўленню. Асабліва моцна ён папакутаваў падчас мяцяжу ў 1919 годзе і ў гады Вялікай Айчыннай вайны. У розны час у будынку палаца размяшчаліся бібліятэка, клуб, музей, лялечны тэатр.

Што ж уяўляе сабою палац сёння? На першым паверсе, як і раней, размешчаны памяшканні дваранскага маёнтка ў тым выглядзе, у якім яны былі ў момант яго стварэння. Тут размешчаны Калонная зала, Белая і Чырвоная гасціныя і зала для ўрачыстых прыёмаў. Цяпер у гэтых залах праводзяцца ўрачыстыя прыёмы галоўных асоб дзяржавы, праводзяцца перамовы, сустрэчы, пасяджэнні, канферэнцыі. Вельмі частым стала правядзенне ў гэтых залах выстаў карцін, фатаграфій, прадметаў мастацтва.

Будынак палаца захоўвае ў сабе мноства рэліквій мінулага: гэта археалагічныя і этнаграфічныя прадметы, нумізматычная калекцыя, збор старадаўніх кніг, абразоў і многае іншае, што дапаможа нам глыбей пазнаёміцца з гісторыяй усяго маёнтка.

Агульная кампазіцыя палаца ўключае ў сабе вежу, якая была перабудавана па задумцы Івана Паскевіча. На ёй размешчаны гадзіны, па якіх гараджане і госці могуць зверыць час. Акрамя таго, у гэтай вежы размешчана экспазіцыя пад назвай «Уладальнікі Гомельскага маёнтка Румянцавы і Паскевічы». Цікавая яна тым, што ў ёй пададзены сапраўдныя асабістыя рэчы князёў, зброя, запісы, карціны, скульптуры.

У 2012 годзе Гомельскі палац Румянцавых-Паскевічаў стаў уладальнікам Гран-пры ў конкурсе «Музеі Беларусі – трэцяму тысячагоддзю».

Наведванне палаца ўваходзіць практычна ва ўсе турыстычныя падарожжы па Гомельшчыне. Абавязкова наведайце гэта дзіўнае месца, удыхніце выдатнае чыстае паветра парка, акуніцеся ў атмасферу мінулага і проста нацешцеся выдатным.