Хата-крэпасць у Гайцюнішках

У Гродзенскай вобласці канцэнтрацыя гісторыка-культурных славутасцяў максімальна высокая. Тут асабліва варта пабываць тым, хто жадае ўбачыць старадаўнія помнікі архітэктуры. Крэпасць у Гайцюнішках — адзін з такіх аб'ектаў.

Гісторыя будынка

Насамрэч, гэта не маштабнае фартыфікацыйнае збудаванне. А невялікі замак, пабудаваны ў пачатку XVII стагоддзя паводле праекта яго ўладальніка Пятра Нонхарта сумесна з інжынерам-фартыфікатарам Ван Дадэнам.

Аднак у тую трывожную пару хата-крэпасць у Гайцюнішках згуляла сваю ролю і вытрымала аблогу шведаў падчас Паўночнай вайны. Нездарма ў праекце былі прадугледжаны тоўстыя сцены і абарончыя вежы. Акрамя таго, хата была акружана глыбокім ровам.

Архітэктурныя асаблівасці

На фасадзе двухпавярховага будынка практычна няма элементаў дэкору, таму ён выглядае некалькі змрочна. На кожным вуглу гэтай хаты-крэпасці ў Гродзенскай вобласці размешчаны вежы з вокнамі-байніцамі. Першы паверх займаў гарнізон. На другім паверсе жыў гаспадар.

У цэнтральнай частцы фасада знаходзіцца трохпавярховая вежа з аркай галоўнага ўваходу. У канцы XIX стагоддзя быў прыбудаваны ганак з арачнымі праёмамі і тэрасай.

Будынак у наш час

З 1956 года ў хаце-крэпасці Нонхартаў у Гайцюнішках размяшчаецца псіхіятрычная лякарня. Там лечаць злачынцаў, якія маюць патрэбу ва ўмовах строгага назірання з-за поўнай адсутнасці памяці. Таму аб'ект знаходзіцца пад аховай.

Помнікі абароннага тыпу

Калі вас цікавяць іншыя славутасці Гродна і Гродзенскай вобласці такога тыпу, вам варта ўбачыць Каложскую царкву XII стагоддзя. Гэты храм па сваіх архітэктурных уласцівасцях не мае прамых аналогаў. Ён пабудаваны ў адпаведнасці з традыцыямі візантыйскай храмавай архітэктуры.

Іншыя манументальныя храмы абароннага тыпу ў Беларусі:

  • Сынкавіцкая царква;

  • Касцёл Архангела Міхаіла ў Смаргоні;

  • Барысаглебская царква ў Навагрудку;

  • Маламажэйкаўская царква-крэпасць.

Яшчэ больш незвычайных помнікаў архітэктуры вы можаце ўбачыць падчас экскурсіі ці тура. Адпраўляйцеся ў падарожжа і адкрывайце дзіўную прыгажосць беларускай зямлі разам з VETLIVA!