Полацк

Город Полоцк
Город Полоцк в Беларуси
Город Полоцк в Белоруссии
Что посмотреть в Полоцке
Что посмотреть в городе Полоцк
Достопримечательности Полоцка
Достопримечательности города Полоцк
История Полоцка
История города Полоцк
Полоцк
Город Полоцк
Город Полоцк в Беларуси
Город Полоцк в Белоруссии
Что посмотреть в Полоцке
Что посмотреть в городе Полоцк
Достопримечательности Полоцка
Достопримечательности города Полоцк
История Полоцка
История города Полоцк
Полоцк

Гісторыя горада Полацк

У летапісах пазначана, што Полацк, існаваў з 862 года. Аднак археолагі, на полацкім гарадзішчы, знайшлі доказы таго, што людзі тут жылі ўжо ў 780 годзе. У сярэдзіне 10 стагоддзя, сфармавалася Полацкае княства. З Полацка пайшло хрышчэнне зямель сучаснай Беларусі.

Першыя звесткі аб Полацку, таксама звязаны з Рагвалодам - першым полацкім князем. Пасля яго 988-1001 гг., кіраваў горадам яго ўнук Ізяслаў, сын яго дачкі Рагнеды.

1003-1044 гг., прайшлі пад праўленнем Брачыслава, які павялічыў тэрыторыю Полацкіх землях, і заснаваў горад Браслаў. Следам за ім, прыйшоў Усяслаў Брачыславіч - пры ім, княства дасягнула піка сваёй магутнасці, а таксама, будаваўся Сафійскі Сабор.

Дзяцінец, з княжацкім домам, Сафійскім саборам, жыллём феадалаў і гандляроў, размяшчаўся на высокім пагорку, за абарончымі ўмацаваннямі. Дамы і вуліцы, за межамі дзяцінца, былі раскіданыя ў хаатычным парадку. Горад вырас досыць хутка: да 12 стагоддзя плошчу гэтага старажытнага горада даходзіла да 80 гектараў.

У 1132 годзе, палачане паднялі паўстанне, з-за чаго змяніўся князь, і княства выйшла з Старажытнарускай дзяржавы. У гэтым жа стагоддзі, некаторыя тэрыторыі Полацкіх земляў, захапілі князі Ноўгарада, Чарнігава і Смаленска, абараняцца прыйшлося і ад крыжакоў і літоўцаў.

У другой палове 16 стагоддзя, на чале Полацка стаяў адзін з найбольш значных кіраўнікоў гэтай зямлі - Андрэй Полацкі. Пасля яго - Свідрыгайла, сын Альгерда. Далей Полацк увайшоў у склад ВКЛ, у 1498 атрымаў Магдэбургскае права.

Горад значна пацярпеў падчас Лівонскай, Смаленскай і руска-польскай войнаў. Двойчы апыняўся ў складзе царскай Расіі. У цэлым, да 1772 годзе - тэрыторыя Рэчы Паспалітай. Пасля яе падзелу - Расіі. За 20 гадоў горад перабудаваўся і пашырыўся, выраслі новыя будынкі, павялічылася колькасць жыхароў, палепшыўся гандаль.

З 1924-га - у складзе БССР. У ліпені 41-га года, горад занялі фашысцкія войскі. Моцна пацярпеў прамысловы комплекс. Было створана гета, людзі жылі ў страшных умовах: у адным доме размяшчалі 10-15 сем'яў, жыллё не абаграваліся, у суткі вязні атрымлівалі толькі 100 грамаў сумесі хлеба з пілавіннем і мучную баланду, ваду ім не давалі. За ўвесь час існавання гета, тут загінула каля 8 тысяч габрэяў.

Вызвалілі Полацк у ліпені 44-га.

Выбітныя асобы, народжаныя на Полацкай зямлі

Еўфрасіння Полацкая - вядомая асветніца Полацкага княства, унучка князя Усяслава

Прападобная Еўфрасіння перапісвала і перакладала кнігі. На ўласныя сродкі, пабудавала 2 царквы ў Полацку, адкрыла жаночы і мужчынскі манастыры, у якіх працавалі вучыльні, бібліятэкі, багадзельня, хутчэй за ўсё, яшчэ майстэрні іканапісу і ювелірных вырабаў. У канцы свайго жыцця, здзейсніла паломніцтва ў Іерусалім, была пахавана ў манастыры Св. Феадосія. Сёння яе мошчы знаходзяцца ў Спаса-Пакроўскай царквы.

Выраблены Лазарам Богшам па яе замове шасціканцовы крыж, стаў нацыянальнай рэліквіяй Беларусі.

У канцы 15 стагоддзя ў Полацку нарадзіўся беларускі першадрукар Францыск Скарына.

Ён скончыў Кракаўскую акадэмію, са ступенню доктара вольных навук, пазней - медыцынскі факультэт. У 1512-м, атрымаў ступень доктара медыцыны ў Падуанскім універсітэце.

У 1517-м, заснаваў Пражскую друкарню, дзе выпусціў першую друкаваную беларускую кнігу «Псалтыр». За 2 гады перавёў, і выдаў 23 кнігі Бібліі. Аднак, усе яны парушалі правілы перапісвання царкоўных кніг, таму так і не былі прызнаныя праваслаўнай і каталіцкай царквой. У 20-м годзе, у Вільні, сталіцы ВКЛ, ён адкрыў першую для гэтай дзяржавы друкарню.

Сучасны Полацк

Горад з насельніцтвам больш за 85 000 чалавек лічыцца геаграфічным цэнтрам Еўропы. Да нашых дзён ён захаваў мноства архітэктурных помнікаў мінулых стагоддзяў.

У 2002 годзе ў райцэнтры праходзілі "Дажынкі", у 2010 ён быў прызнаны культурнай сталіцай Беларусі. У 2012 горад адзначыў 1150-годдзе.

Гісторыя Полацка праз прызму архітэктуры


Пытанне “Што паглядзець у Полацку?” па-свойму няпростае, бо горад Полацк - гэта месца нараджэння шматлікіх гістарычных асоб і цэлая калекцыя унікальных па сваёй архітэктуры месцаў.
  
Агляд славутасцей Полацка трэба пачынаць з Сафійскага сабора, дзе нядаўна адно з памяшканняў было абсталявана пад канцэртную залу з органам, і зараз тут праводзяцца музычныя фэсты.

Спаса-Еўфрасіннеўскі манастыр - сапраўдная каштоўнасць для Беларусі, бо гэта адзіны захаваны старажытны полацкі манастыр. Звярнуць сваю ўвагу варта і на музей беларускага кнігадрукавання, бо менавіта ў Полацку нарадзіўся Францыск Скарына.

Але не толькі адлюстраванай у архітэктуры гісторыяй каштоўны Полацк! Тут знаходзіцца помнік “Геаграфічны цэнтр Еўропы” і помнік самай беларускай літары ў свеце - літары Ў! 

Яшчэ больш цікавых выбітнасцей Полацка!

Апроч усяго іншага, у Полацку варта паглядзець на:
Адпраўляйцеся на даследаванне горада з экскурсаводам ці адшукайце цікавыя месцы самастойна, атрымліваючы асалоду ад аднаго з самых старажытных гарадоў Беларусі!

Карта месцазнаходжаньня


Вярнуцца да спісу