Мар'іна Горка

Горад з цікавай назвай Мар’іна Горка знаходзіцца ў 63 кіламетрах паўднёва-усходней за Мінск, у некалькіх кіламетрах ад геаграфічнага цэнтра нашай рэспублікі. Горад, размешчаны на рацэ Цітоўка, вядомы ў першую чаргу дзякуючы сядзібе Макавых, дата стварэння якой адносіцца да 1760-1770 гадоў.

Пра паходжанне назвы горада ходзіць нямала легенд. Самай праўдападобнай з іх лічыцца версія, у якой распавядаецца пра святара. Ён праязджаў міма паганскага алтара і акрапіў яго святой вадой. Капішча правалілася скрозь зямлю, і святар,  убачыўшы ў гэтым знак, заснаваў на месцы валуна царкву Марыі Багародзіцы. Паколькі стаяла яна на гары, то і сталі гэту мясцовасць, на якой затым з'явіўся горад, зваць Мар’іна Горка.

Старонкі гісторыі

Упершыню згадванне пра Мар’іну Горку датуецца шаснаццатым стагоддзем, аднак засяленне гэтых тэрыторый чалавекам адбылося яшчэ ў дзявятым тысячагоддзі да н.э. За свой досыць доўгі тэрмін існавання Мар’іна Горка неаднаразова пераходзіла з рук у рукі. Ёю валодалі знакамітыя дынастыі Радзівілаў, Бужынскіх, Ратынскіх, Крупскіх і г.д. Аднак галоўная выбітнасць горада злучана з імем міністра ўнутраных спраў Ільва Макава, якому належала выдатна захаваная сядзіба другой паловы XIX стагоддзя - выдатны ўзор эклектычнай архітэктуры тых часоў. Характэрна яна не толькі сваёй захаванасцю, але яшчэ і тым, што менавіта тут з 1935 па 1941 гады быў размешчаны Дом творчасці пісьменнікаў Беларусі. У сценах сядзібы жылі і стваралі свае шэдэўры беларускія песняры Янка Купала і Якуб Колас і не меней вядомыя Кузьма Чорны, Змітрок Бядуля і шматлікія іншыя.

Як і большасць беларускіх тэрыторый, Мар’іна Горка ўваходзіла то ў склад Вялікага княства Літоўскага, то Рэчы Паспалітай, а пасля другога падзелу апошняй стала часткай Расійскай імперыі.

Адчувальны скок у развіцці горада адбыўся ў 1873 годзе, калі праз Пухавіцкія землі была пракладзена Лібава-Роменская чыгунка і з'явілася чыгуначная станцыя "Пухавічы". Мястэчка расце, у 1894 годзе тут з'яўляецца шклозавод. У 1925 годзе цэнтр раёна быў перанесены з Пухавічаў у Мар’іну Горку.

Праз шэсць дзён пасля пачатку Вялікай Айчыннай вайны мястэчка апынулася ў акупацыі. У райцэнтры быў размешчаны трохтысячны гарнізон групы войскаў "Цэнтр" і дзве ваенныя школы з 800 вайскоўцамі. Жорсткія ўмовы акупацыі паслужылі штуршком да разгортвання падпольнага і партызанскага руху. У Мар’інай Горцы існавала некалькі партызанскіх атрадаў, выдавалася падпольная газета "Партызан Беларусі". У 1943 годзе тут  жа сфарміравалася брыгада "Полымя", якая прымала актыўны ўдзел у рэйкавай вайне. Усяго ў барацьбе страцілі жыццё 5919 чалавек, і горад дагэтуль захоўвае памяць пра сваіх герояў. Подзвіг мясцовых жыхароў увекавечаны шматлікімі помнікамі і абеліскамі, размешчанымі ў межах горада.

Горадам Мар’іна Горка стала ў 1955 годзе і толькі праз сорак пяць гадоў, у 2000 году, здабыла свой уласны герб - выяву Панны Марыі ў чырвона-блакітных адзеннях з белым пакровам у руках.