Свіслач

Свіслач - горад, размешчаны ў паўднёва-заходняй частцы Беларусі, з насельніцтвам у 6,5 тысяч чалавек. Адлегласць да мяжы з Польшчай складае ўсяго 15 кіламетраў. Да абласнога цэнтра - крыху больш за 80 кіламетраў.

Транспартнае паведамленне

Праз горад праходзіць чыгунка, якая злучае Свіслач з польскім населеным пунктам Хайнуўка і беларускім Ваўкавыскам. У межахгорада размешчана аўтамабільная дарога, якая вядзе на Гародню і Ваўкавыск. Маецца прамое транспартнае паведамленне з Менскам і Брэстам.

Гісторыя горада

Сваю гісторыю горад пачынае адлічваць з 1256 года - першага пісьмовага згадвання ў Іпацьеўскім летапісе.

У 1523 годзе Свіслач ужо стала мястэчкам. У сярэдзіне XVI стагоддзя пры кальвінісцкім зборы была адкрыта пачатковая школа. А праз стагоддзе ў мястэчку адчыніла дзверы для навучэнцаў профільная школа пры мясцовым касцёле.

З 1778 года Свіслач становіцца ўладаннем Вінцэнта Тышкевіча - вядомага дзяржаўнага дзеяча ВКЛ. Пры ім Свіслач ператвараецца ў добраўпарадкаваны горад з вялікай гандлёвай плошчай у цэнтры, на якой праводзіліся вядомыя кірмашы. У гэта ж час у населеным пункце адкрываецца тэатр, з'яўляюцца звярынец і парк. А на ўсіх уездах у мястэчка ўсталёўваюцца аркі.

У перыяд з 1805 па 1845 гады ў Свіслачы дзейнічала губернская гімназія, адкрытая на сродкі Тышкевіча. Пры гімназіі былі створаны таемныя грамадствы: філарэтаў, філаматаў і «Заране». У 1876 годзе адкрылася настаўніцкая семінарыя, якая існавала да 1921 года. У розны час гэтыя навучальныя ўстановы скончылі Кастусь Каліноўскі, Напалеон Орда, Юзэф Крашэўскі і іншыя вядомыя асобы.

Актыўны ўдзел жыхары Свіслачы прымалі ў паўстанні 1863-64 гадоў. Дарэчы, менавіта на Свіслаччыне былі выпушчаны нумары газеты «Мужыцкая праўда».

У 1920-30-я гады Свіслач уваходзіла ў склад Польшчы, з чэрвеня 1941 па ліпень 1944 знаходзілася ў зоне акупацыі нямецкіх войскаў.

Герб горада

На гербе Свіслачы, атрыманым горадам у 2007 годзе, намаляваны залаты зубр і будынак Свіслацкай гімназіі.

Выбітнасці

У горадзе захаваўся шэраг гістарычных помнікаў, а таксама ўсталяваны помнікі знакамітым дзеячам культуры.

У ліку захаваных гістарычных аб'ектаў - корпус Свіслацкай гімназіі, адкрыты напачатку XIX стагоддзі.

Засталася ў горадзе і радавая пабудова XIX - пачала ХХ стагоддзяў. У Свіслачы можна ўбачыць будынак сінагогі, пабудаванай у XIX стагоддзі. Сёння тут размяшчаецца мясцовы кінатэатр.

Да нашых дзён дайшоў будынак былой каталіцкай капліцы - магільныага скляпы Юзэфы Тышкевіч, якая знаходзіцца на старых могілках. Сёння тут пабудавана Крыжаўзвіжанская царква.

Яшчэ адным рэлігійным аб'ектам горада з'яўляецца касцёл святога Францыска Асізскага, пабудаваны ў 90-х гадах ХХ стагоддзя.

Таксама ў сучаснай Свіслачы можна азнаёміцца сядзібай Тышкевічаў, якая, на жаль, захавалася фрагментарна, і з размешчаным тут паркам. Сядзібны дом была разбураны.

Маецца ў горадзе і алея помнікаў, дзе можна ўбачыць манументы Леніну і Сталіну, Кастусю Каліноўскаму і Рамуальду Траўгуту.

У 1989 годзе быў адкрыты помнік «Волат», прысвечаны памяці трагічных падзей Вялікай Айчыннай вайны.