Многія наведвальнікі Брэста адразу адзначаюць веліч чыгуначнага вакзала. Масіўная пабудова выглядае грувасткай і нават жахлівай. І гэта нездарма, бо чаго толькі не перажыў будынак за стагоддзе існавання: і рэканструкцыі, і перабудовы, і нават поўнае разбурэнне.

Гісторыя вакзала: ад А да Я

Першыя паведамленні з вакзала па тэлеграфе былі адпраўлены ў 1886 г. У невялікай тэлеграме гаварылася пра тое, што чыгуначнае паведамленне ў Брэсце зараз наладжана, і для жыхароў блізкай акругі будзе даступныя новыя шляхі перамяшчэння. Гэтую тэлеграму можна паглядзець і зараз, яе асцярожна захоўваюць у музеі вакзала.

У канцы XIX ст. будынак вакзала выклікаў у сучаснікаў такое ж адчуванне, што і цяпер: непрыступная крэпасць, размешчаная на востраве. Сюды ўпершыню за ўсю гісторыю чыгуначнага паведамлення правялі электрычнасць, з-за чаго вакзал сапраўды свяціўся.

З будаваннем вакзала ва ўсім горадзе стала наладжвацца транспартная сетка. Паступова знікалі возчыкі-адзіночкі, а замест іх па вулачках раз'язджалі шматмесныя карэты.

Будынак вакзала падчас Першай сусветнай вайны

У пачатку XX ст. горад разам з вакзалам увайшоў у склад Польшчы. Чыгуначны вузел страціў сваё прызначэнне, стаў адыгрываць меншую ролю ў жыцці жыхароў Брэста. Падчас Першай сусветнай вайны яго будынак быў моцна пашкоджаны.

Улады не хацелі пакідаць вакзал на волю лёсу. У тэрміновым парадку быў абвешчаны конкурс праектаў на лепшую прапанову па аднаўленні і рэканструкцыі вакзала. І ўжо да 1929 г. будаўнічыя працы былі завершаны. Будынак вакзала набыў абноўленае аблічча і стаў працаваць як раней.

Гады Вялікай Айчыннай вайны

Падчас вайсковых дзеянняў Другой сусветнай будынак устойліва трымаў абарону. Ён практычна не папакутаваў ад рук нямецкіх захопнікаў. Штодня з платформаў адпраўляліся саставы ва ўсе куткі Еўропы, гружаныя боепрыпасамі і гуманітарнай дапамогай.

Пасля заканчэння вайны сапёры некалькі тыдняў працавалі над размінаваннем будынка, і неўзабаве ўсе працы завяршыліся паспяхова. Пасля гэтага пачаліся доўгія гады рэканструкцыі вакзала. У актыўных будаўнічых працах бралі ўдзел не толькі жыхары Брэста, але і ваеннапалонныя немцы.

Сучасная спадчына чыгуначнага вакзала

Чарговая рэканструкцыя будынка вакзала заняла чатыры гады – 1953-1957 гг. З'явілася шмат новых прыбудоў: агітпункт, зала для інтурыстаў і зала мытнага афармлення.

З цэнтральнай залы чакання прыбралі цяжы, якія змацоўвалі сцены вакзала, а на іх месцы з'явіўся пояс з армаванага бетону. Такім чынам, унутры стала ўтульна і прасторна.

Пасля распаду СССР пад дахам вакзала адбылася яшчэ адна невялікая рэканструкцыя. У гэты час хацелі зняць усю савецкую сімволіку, але з-за скандалу кіраўніцтва вакзала ўсё ж пакінула ўсё на сваіх месцах.

Афармленне вакзала цяпер адпавядае сучаснай стылістыцы. Камфартабельныя залы чакання штогод прымаюць мільёны пасажыраў, якія едуць у Еўропу і назад. Для тых, хто наведвае Беларусь упершыню, вакзал у Брэсце – сапраўдная візітная картка краіны.