Будынкі кандытарскіх Офлі ў Мінску

У Мінску ў XIX стагоддзі жыла дынастыя турэцкападданнага па прозвішчы Офлі. Напэўна гэта былі не адзіныя грамадзяне Турцыі, якія пражываюць на тэрыторыі Мінска, але Офлі пакінулі свой след не толькі ў дамавых кнігах. Іх дынастыя была дынастыяй пекараў, якая спачатку гандлявала на рынку ўсходніх салодасцяй, а затым адкрыла шырокую сетку кандытарскіх і булачных пад агульнай назвай «Канстанцінопальская».

Ахмед Эфендзі Офлі-Задэ, заснавальнік сеткі «Канстанцінопальская», з часам развіцця бізнесу стаў вельмі паспяховым і багатым чалавекам. Першае згадванне яго імя ў архівах звязана з прашэннем адкрыць невялікую булачную на плошчы Базарнай (цяпер плошча 8 сакавіка).

Булочная была адкрыта ў 1892 годзе ў будынку, які быў арандаваны ў спадара Мельцэра. Сёння ў гэтым будынку размяшчаецца Нацыянальны Банк Рэспублікі Беларусь. Пазней адкрыўся філіял булачнай на сённяшняй Камсамольскай вуліцы, якім кіраваў брат Ахмеда - Халіф.

Яшчэ на працягу некалькіх гадоў адкрылася некалькі кандытарскіх у Мінску, затым у Бабруйску і яшчэ некаторых гарадах. Акрамя булачных і кандытарскіх Офлі адкрылі некалькі бакалейных і кававых крам. Ахмед стаў сапраўдным кандытарскім каралём.

У сетцы Офлі быў шырокі асартымент: свежыя тарты, кексы, розныя ўсходнія прысмакі і печыва, вырабам якіх яны займаліся самастойна. Акрамя выпечкі пакупнікам прапаноўвалі каву і чай самых розных відаў і гатункаў, шакалад і іншыя «імпартныя» прадукты.

Вытворчасць была вельмі вялікай не толькі па гатунковым складзе, але і па колькасным. Нягледзячы на ​​аб'ёмы, уся прадукцыя адпавядала неабходным санітарна-гігіенічным нормам таго часу. За якасцю сачылі вельмі строга.

Цікавым фактам з'яўляецца тое, што Офлі не складаў ніякіх пісьмовых пагадненняў са сваімі работнікамі. Пра ўсё дамаўляліся вусна: аб усіх правах і абавязках, і ніхто нікога не падманваў, кожны працаваў на сумленне.

Спачатку на працу ў кандытарскія прымаліся беларусы, але з 1902 там пачалі працаваць толькі туркі. За крайнім выключэннем. Напрыклад, упраўляючым у Офлі працаваў рускі - Мікалай Аванесаў.

Сам Ахмед пражываў разам са сваёй жонкай Амінетай у раскошным і прасторным трохпавярховым асабняку, які быў пабудаваны па яго замове. Захаваць яго ў першапачатковым выглядзе, у адрозненне ад будынкаў кандытарскіх, не ўдалося. На дадзены момант вядзецца яго рэстаўрацыя.

Дзіўна, што пасля смерці Ахмеда кіраванне кандытарскай перайшло да яго жонцы, а не да братоў або іншых сваякоў мужчынскага полу. Амінета паспяхова спраўлялася са сваімі абавязкамі да пачатку Першай Сусветнай вайны. Нягледзячы на ​​тое, што ўсіх турэцкіх грамадзян выслалі з Мінска ў самым пачатку вайны, удаве Офлі дазволілі застацца. І яна засталася і працягвала кіраваць кандытарскімі, справы ў якіх, натуральна, сталі пагоршацца. Па заканчэнні вайны ўсе Офлі пакінулі Мінск, а кандытарскія спынілі сваё існаванне.