Будынак жаночай гімназіі Рэйман у Мінску

Адкрыццё жаночай гімназіі Рэйман у Мінску адбылося ў 1910 годзе. Прыватная ўстанова адукацыі лічылася адной з самых прэстыжных сярод наяўных устаноў у той час у Мінску. Толькі студэнткі з вельмі забяспечаных сем'яў маглі дазволіць сабе навучанне ў гімназіі Рэйман. Васьмікласная адукацыя рабіла галоўны ўпор на вывучэнне гуманітарных навук - рускай мовы і літаратуры, багаслоўя, замежных моў. У меншай ступені ўвага надавалася матэматыцы і фізіцы. Напярэдадні Кастрычніцкай рэвалюцыі ў гімназіі налічвалася ўжо больш за пяцьсот вучаніц і працавалі тры дзясяткі выкладчыкаў.

Першапачаткова гімназія размяшчалася ў Доме Залкінда, які знаходзіўся на вуліцы Рэвалюцыйнай. У 1913 годзе было прынята рашэнне перанесці навучальную ўстанову для дзяўчын у будынак па вуліцы Кірава, дзе ўжо знаходзілася кіраўніцтва чацвёртай паліцэйскай участка. Новае месцазнаходжанне гімназіі было вядома пад назвай дома Аляксееўскай і мела адрас Кірава, 5.

Заступнікам гімназіі была Лізавета Дзмітрыеўна Рэйман. Лізавета Дзмітрыеўна была ўраджэнкай горада Вяткі, дзе нарадзілася ў 1870 годзе ў дваранскай сям'і. Пасля заканчэння прыватнай гімназіі яна працавала на пасадзе класнай дамы і выкладчыцы. У 1900 годзе Лізавета стала жонкай Івана Іванавіча Рэймана, які служыў генерал-маёрам Царскага казачага войска. Пасля смерці мужа ў 1903 годзе, удава Івана Іванавіча з малалетняй дачкой перасяляецца ў Мінск, дзе атрымлівае пасаду дырэктрысы прыватнай гімназіі. У 1930-х гады Лізавета Рэйман пакідае беларускую сталіцу і пераязджае ў Ленінград.

Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі захоўвае некаторыя дакументы, якія дазваляюць зрабіць уяўленне пра тое, як працавала прыватная жаночая гімназія Рэйман. Дакументы датуюцца 1910-1920 гадамі. Тут можна азнаёміцца з класнымі часопісамі, пратаколамі паседжанняў педагагічнай рады, з ведамасцямі пра паспяховасць навучэнцаў. Асобную ўвагу прыцягваюць навучальныя праграмы прыватнай гімназіі Аляксееўскай-Рэйман.

Будынак прыватнай жаночай гімназіі Рэйман адносіцца да помнікаў архітэктуры эклектыкі. Трохпавярховы цагляны будынак, пабудаваны на скрыжаванні вуліцы Крамнай (цяпер Кірава) і Міхайлаўскага завулка, першапачаткова павінен быў быць жылой хатай. З моманту размяшчэння ў ім гімназіі быў надбудаваны чацвёрты паверх і праведзена перапланоўка. Пабудова мае форму трапецыі з двума ўваходамі: адзін з боку галоўнага фасада, другі - дваровага.

Цэнтральная частка будынка была вылучана рызалітам і скошанымі вугламі з бакоў, якія мелі трохвугольныя атыкі. Будынак мае шмат дэкаратыўных элементаў, выкананых цэглай. Такія элементы ляпніны, як пілястры, капітэлі, ліштва вокнаў, карнізы, былі пакрыты белай тынкоўкай.

Уваход з вуліцы Кірава быў вылучаны трохвугольным франтонам, які меў завяршэнне ў выглядзе аркі. Фасад паміж трэцім і чацвёртым паверхам адасоблены з дапамогай аркатурнага фрыза. У першапачатковым варыянце будынка ён быў размаляваны фрэскамі.

У наш час памяшканне старадаўняга будынка аддадзена камітэту па адукацыі Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта і суду Еўразэс.