Будынак гасцініцы «Бярэзіна і Еўрапейская» ў Бабруйску

Большасць замежных турыстаў, якія абралі адпачынак у Беларусі, аддаюць сваю перавагу наведванню культурна-гістарычных цэнтраў і маляўнічых прыродных месцаў, якіх, безумоўна, велізарная колькасць у нашай краіне. Аднак часам сярод сучаснай гарадской архітэктуры зусім нечакана падарожнікаў сустракаюць старадаўнія будынкі, якія некалі былі вельмі папулярныя, а сёння з іх імем звязаны шматлікія загадкавыя гісторыі.

Вядома ж, гаворка ідзе пра будынак гасцініцы «Бярэзіна і Еўрапейская» у Бабруйску, які быў пабудаваны яшчэ ў канцы XIX стагоддзя на датацыі памешчыка Карла Незабытоўскага. Дарэчы, Незабытоўскі пачаў сваю кар'еру з міравога суддзі і ўжо праз 30 гадоў стаў займаць высокія пасады міністра і сенатара Польшчы. А гэты трохпавярховы будынак стаў першым у горадзе, які быў узведзены ў той момант, калі Бабруйская крэпасць перастала насіць статус стратэгічнага ваеннага аб'екта.

Сёння гэту гасцініцу мясцовыя жыхары завуць «Парыж», і на тое ёсць свае прычыны. У часы свайго росквіту ў гасцініцы на першым паверсе размяшчаўся шыкоўны рэстаран «Еўропа». Тут былі багатая абедзенная зала з летнім садам, раскошныя ложы, свой асобны вінны склеп, невялікія кабіны для ахвотнікаў адасобіцца, а таксама більярдавыя сталы, найсмачнейшая кухня, вялікі аркестр і ўнікальная атмасфера. Разам з гэтым, цэны ў рэстаране былі цалкам прымальнымі. Усё гэта рабіла «Еўропу» самым папулярным месцам у гараджан і прыезджых гасцей.

У пачатку XX стагоддзя ў будынку гасцініцы размяшчалася адно з першых турыстычных агенцтваў, якое прапанавала ўсім ахвотнікам унікальныя і на той час незвычайныя туры ў Афрыку, Амерыку і Канаду.

Калі казаць пра архітэктуру будынка, то яна была таксама вельмі самабытная. Фасад пабудовы меў сіметрычную форму, а паміж паверхамі знаходзіліся руставаныя лапаткі і простыя атыкі. На першым паверсе вокны былі значна шырэй за астатнія, яны таксама былі ўпрыгожаны лучковымі перамычкамі з апраўленнем у выглядзе налічнікаў і дэкаратыўных замкавых камянёў. Усю архітэктурную кампазіцыю ўпрыгожваў прафіляваны карніз, размешчаны на фасадзе будынка. Праўда, галоўным забаўляльным месцам у горадзе гасцініца была адносна нядоўга – да пачатку Кастрычніцкай рэвалюцыі.

У пачатку 1920-х гадоў у будынку размясцілі штаб Чангарскай дывізіі коннай арміі Будзёнага. Менавіта гэта 11-я конная армія здзейсніла маштабны штурм на Чангарскім перашыйку падчас Грамадзянскай вайны ў Расіі. Гэта падзея, безумоўна, увайшла ў гісторыю як самая масавая бітва.

У другой палове XX стагоддзя з былой гасцініцы зрабілі кватэры камунальнага тыпу. Жылі людзі там каля 30 гадоў, аднак у 1980-х гадах з-за аварыйнага стану ўсяго будынка вырашана было перасяліць усіх жыхароў у іншыя кватэры. Крыху пазней распрацавалі праект перабудовы гасцініцы ў жылы дом, але, дзякуй Богу, гэтаму праекту так і не наканавана было спраўдзіцца. Калі б гэта адбылося, архітэктурны помнік перастаў бы існаваць і напамінаў выглядам тыповую жылую забудову ў спальным раёне. Пазней вырашылі рэстаўраваць будынак і зноў зрабіць з яго гасцініцу, аднак і гэтыя маштабныя планы засталіся толькі на паперы.

Сёння некалі шыкоўны будынак гасцініцы «Бярэзіна і Еўрапейская» пустуе і паціху разбураецца. Праўда, ён усё роўна прыцягвае сваім непаўторным антуражам і атмасфернасцю людзей, прычым не толькі турыстаў, але і рэжысёраў. Менавіта тут часта можна сустрэць групы, якія здымаюць гістарычныя карціны і серыялы.