Турысту, які пажадаў адчуць атмасферу далёкага сярэднявечча, варта наведаць найстаражытныя руіны замка ў вёсцы Смальяны Віцебскай вобласці. Замак, што некалі меў заходнееўрапейскія рысы, узвялі ў другім дзесяцігоддзі XVII стагоддзя. Збудаванне, створанае з камянёў рознага памеру, уяўляла сабою некалькі карпусоў і веж, што ўтваралі ўнутраны двор. Вежы замка былі жылымі, у іх былі вялікія вокны. Сама пабудова задумвалася трохпавярховай, з пяціяруснай вежай у варот, і буйным корпусам пры ёй. Пад пабудовай былі падвальныя памяшканні з таемнымі падземнымі хадамі, па адным з якіх, паводле легенды, можна было пайсці да манастыра пад Оршай. Вакол сцен, якія мелі таўшчыню больш за метр, быў штучны вадаём. Вялікіх памераў замак быў таксама абаронены валунамі і гарматамі.

Ініцыятарам стварэння замка выступіў дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай Сямён Сангушка, які хацеў узвесці сабе рэзідэнцыю. Для гэтай мэты ён звярнуўся да архітэктара з Нідэрландаў. Праз тэрыторыю вёскі пралягаў сухапутны шлях з Заходняй Еўропы да Масквы, таму замак часта прымаў знакамітых гасцей і нават насіў назву «Белы Ковель», што нетыпова для замкаў. Дарэчы, менавіта белы колер вылучаў замак з мноства іншых падобных будынкаў. Род Сангушак быў заснавальнікам горада Ковеля. Напэўна, адсюль і назва замка «Белы Ковель». Усярэдзіне пабудовы былі вялікія каміны, а раскошны дэкор інтэр'ера надаваў замку пэўны шарм.

Гісторыя сярэднявечнага помніка архітэктуры вельмі багатая. Геаграфічнае размяшчэнне замка, а знаходзіўся ён каля мяжы Вялікага Княства Літоўскага, стала адной з прычын яго разбурэння: помнік архітэктуры моцна пацярпеў падчас шматлікіх войн. Спачатку замку была нанесеная шкода ў выніку руска-польскай вайны 1654-1667 гадоў. Праз некалькі дзясяткаў гадоў пачалася Паўночная вайна, і замак зноў трапіў у эпіцэнтр бітвы. Будынак быў заняты шведамі, але рускія ўзялі яго штурмам, захапіўшы шведскага генерала. Падчас вайны замак быў падарваны. У трыццатыя гады XIX стагоддзі будынак прадалі «на цэглу». На шчасце, праз некалькі дзясяткаў гадоў, уладальнікам замка стаў В.А. Цітоў. Ён спыніў разбурэнне выдатнага будынка і нават умацаваў захаваную вежу.

Замак абкружаны балотамі і ракой Дзярноўкай, але абавязкова варта падысці да пабудовы бліжэй. Цяпер гэта часткова разбураны падмурак, засыпаны падвальныя памяшканні, фрагменты сцяны і рэшткі некалі пяціпавярховай вежы з часткай вітых усходаў. Нягледзячы на разбураны стан, замак здолеў захаваць некаторыя рысы рэнесансу. Аблічча замка двухсотгадовага ўзросту захаваўся на карцінах XIX стагоддзя. Зараз рэшткі гістарычнага будынка маюць патрэбу ў рэканструкцыі, але, нягледзячы ні на што, замак не губляе свайго загадкавага сярэднявечнага зачаравання. Такія месцы, як вёска Смальяны, дазваляюць дакрануцца да гісторыі паўзабытага, амаль казачнага сярэднявечча.