Прыродныя славутасці Беларусі прыводзяць сюды нічуць не менш заезджых гасцей і жыхароў з усіх мясцiн краіны, чым гістарычныя помнікі архітэктуры, якія прайшлі скрозь стагоддзі і захаваліся для нашчадкаў. Асаблівасцю прыродных ландшафтаў з'яўляецца тое, што яны не толькі ўяўляюць цікавасць для краязнаўцаў і аматараў гісторыі, але і здольныя выклікаць сапраўдную эйфарыю сваімі маштабамі і унікальнасцю.

 Паміж палёў і лясоў

У Мiёрскім раёне Віцебскай вобласці ўтульна размясціліся адны з найбуйнейшых славутасцяў рэгіёну - вадаспады. У некаторых крыніцах сустракаецца інфармацыя, што належаць яны вёсцы Александрына, аднак апошняя размяшчаецца даволі далёка – больш, чым у 4-х км на паўднёва-ўсход ад вадаспадаў. Правільней было б аднесці іх да суседняй вёсцы Суромшчына (адсюль і пайшла ў народзе назва - Суромскiя вадаспады).

Мала хто з прыезджых мог бы вызначыць, гледзячы на ​​бурны паток вод ракі Вяты, што гэтыя вадаспады былі створаныя чалавекам. І не для прыгажосці, а з даволі прагматычнымі мэтамі. Справа ў тым, што яшчэ ў пачатку XX стагоддзя паблізу, у раёне Мiёраў, была пабудавана папяровая фабрыка, якая спецыялізуецца на перапрацоўцы асінавых дрэў, якіх у акрузе было вельмі многа. Спачатку да яе быў прыбудаваны млын, аднак энергіі ад яго працы мала на што хапала. Дарэчы, маляўнічыя руіны таго млына да гэтага часу віднеюцца на тым баку ракі.

Тады было прынята рашэнне больш маштабнага выкарыстання сіл ракі Вяты - будаўніцтва на яе беразе мясцовай электрастанцыі. Характэрна, што яна змагла забяспечваць электрычнасцю не толькі ўвесь завод, але і сам раён Мiёраў.

Для паляпшэння эфектыўнасці працы ГЭС было прынята рашэнне ўзвесці на шляху ракі двухмятровую каменную сцяну, з якой вада сцякала б куды з большай хуткасцю і энергіяй, чым у сваім традыцыйным рэчышчы. Гэта паслужыла асновай для самага буйнога ў ваколіцах вадаспаду. Маецца таксама і некалькі паменш.

Сама ж электрастанцыя перастала функцыянаваць прыкладна ў 60-х гадах мінулага стагоддзя, і з тых часоў вадаспады жывуць уласным жыццём.

Вадаспады сёння

Да ракі Вята сёння вядуць шматлікія маршруты, асабліва якія спецыялізуюцца на актыўным адпачынку турыстаў. Гэта прывяло да таго, што тэрыторыю паблізу вадаспадаў пачалі паступова акультурваць. З'явіліся альтанкі, зоны адпачынку, лаўкі. Любы жадаючы можа пастаяць пад струменямі вады ці выкупацца ў больш спакойнай завадзі.

З 2011 года дзяржава знаходзіцца ў пошуках інвестара, які б дапамог зрабіць Мiёрскія вадаспады сапраўднай турыстычнай славутасцю. Для гэтага, у першую чаргу, неабходна арганізаваць зручны пад'езд да іх і магчымасць паркоўкі, абсталяваць пляж, стварыць мінімальную інфраструктуру, уключаючы месцы харчавання і прыбіральні.

Вадаспады на рацэ Вята з'яўляюцца свайго роду жамчужынай Віцебскай вобласці, пра якую ведаюць далёка не ўсе. Аднак яны, несумненна, заслугоўваюць увагі і літаральна з першага погляду пакараюць прыгажосцю і веліччу. Хай і створаныя яны не матухнай-прыродай, а пры непасрэдным удзеле чалавека.