Воданапорная вежа

Гродна - адзін з галоўных беларускіх гарадоў, куды ніколі не зарасце турыстычная сцежка. Тут захавалася мноства сярэднявечных замкаў і храмаў, палюбавацца якімі з'язджаюцца турысты з Беларусі і нават з суседніх дзяржаў. Па своеасаблівай атмасферы і непаўторнаму духу Гродна параўноўваюць са старадаўнім Кракавам і з раскошнай Прагай. Найбагацейшы спіс асноўных славутасцяў папаўняюць гродзенскія воданапорныя вежы XIX стагоддзя. Хто ўпершыню пачуў пра вежы, можа задаць пытанне, чаму менавіта дзве воданапорныя вежы размяшчаюцца ў Гродне? Што ў іх асаблівага, каб папоўняць спіс гісторыка-культурнай спадчыны Рэспублікі Беларусь? Адкуль у іх такая пацешная назва - «Кася» і «Бася»?

Воданапорныя вежы ў Гродна з'явіліся на мяжы XIX і XX стагоддзяў: адна крыху раней за іншую. Абедзве вежы досыць высокія - больш за дваццаць метраў кожная. Вызначыць стылістыку пабудоў нават дасведчаным спецыялістам аказалася дастаткова працаёмка і складана. Часцей за ўсё іх звязваюць з эклектычным напрамкам архітэктуры. Лічыцца, што спачатку на карце горада з'явілася Паўднёвая вежа, якая мае больш сціплы знешні выгляд. Тут ўбранне дзвярэй і аконных праёмаў мае высакародны белы колер, а два паверхі падзелены з дапамогай незвычайных карнізаў.

Экстэр'ер Паўночнай вежы можна ахарактарызаваць як больш дзёрзкі, кідкі і досыць уражлівы: на сценах дапытлівы падарожнік знойдзе ўсе асноўныя архітэктурныя атрыбуты, пачынаючы з пілястраў і заканчваючы фігурнымі ліштвамі. Вежавыя перакрыцці выкананы з дрэва. У цэлым, выглядае Паўночная вежа больш экстравагантна за сваю суседку.

Адну з гарадзенскіх вежаў пабудавалі адразу пасля будаўніцтва вадаправода ў горадзе. Другая вежа стала функцыянаваць тады, калі першая перастала спраўляцца з пастаянна ўзрастаючым аб'ёмам водаспажывання і напорам вады, неабходным для крупнага населенага пункта.

Але зараз старадаўнія цудоўныя вежы даўно ўжо не выкарыстоўваюцца па прамым прызначэнні. У іх размяшчаюцца майстэрні мясцовых мастакоў, дзе тыя актыўна займаюцца творчасцю. Тут жа можна ўбачыць і іх першакласныя працы. На адной з вежаў маецца невялікі балкон, дзе прадпрымальныя мастакі арганізавалі арыгінальны кветнік.

Цікавы факт, што адна і другая вежы маюць уласныя імёны: Кася і Бася. Цяпер нават цяжка сказаць, дзе якая. Ды і праблематычна ўспомніць легенду, адкуль узяліся дадзеныя імены. Існуе меркаванне, што ўсё здарылася, дзякуючы працуючым у вежах дамам: у першай працавала паненка па імі Кася, а ў другой - дзяўчына Бася. Іншая легенда абвяшчае, што найвядомы ў Беларусі Верамейчык рыхтаваў у Гродна персанальны дыплом і з мэтай спрашчэння пры адрозненні назваў вежы жаночымі імёнамі, што вельмі хутка прыжылося ў народзе.

Каля адной вежы мірна сядзіць тоўсты чорны кот і прагнымі вачыма глядзіць на маленькага скворчонка. Той сядзіць у месцах, недаступных для ката, і не баіцца, што будзе раптам з'едзены.

Воданапорныя вежы XIX стагоддзя ў Гродне па праву належаць да беларускіх гісторыка-культурных каштоўнасцяў, якія знаходзяцца ў самым сэрцы старадаўняга горада і якія прывабліваюць увагу дапытлівых турыстаў арыгінальным знешнім выглядам.

Вежы варта ўбачыць кожнаму. «Кася» і «Бася» дарагім гасцям будуць заўсёды рады!