Сядзіба XIX стагоддзя ў вёсцы Дворышчы

Усяго на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь у канцы XIX стагоддзя налічвалася каля 8 000 маёнткаў, фальваркаў і сядзіб. На сённяшні дзень захавалася 1 200 гістарычных вотчын і іх фрагментаў, з якіх больш 350 перспектыўныя для ўзнаўлення і далейшага выкарыстання.

Абіраючы адпачынак у Мінскай вобласці, нельга пакінуць без увагі сядзібу XIX стагоддзя, якая размяшчаецца ў вёсцы Дворышчы Дзяржынскага раёна. Вёска Дворышча ў дакументальных крыніцах вядомая яшчэ з пачатку XVIII стагоддзя. Аднак на сённяшні дзень пра гэты населены пункт і яго славутасці вядома вельмі мала. Толькі можна адзначыць, што гэта вёсачка раней больш напамінала раздзеленыя хутары.

Як ужо згадвалася раней, дата пабудовы дадзенай сядзібы ў вёсцы Дворышчы адносіцца да XIX стагоддзя. У склад сядзібы ўваходзілі: сядзібны дом, вадзяны млын, гаспадарчыя пабудовы, альтанкі, штучная азярцо на прыдворнай тэрыторыі і каларытны парк. Сама ж сядзіба ўяўляла сабой двухпавярховы драўляны дом, у якім было ў агульнай складанасці 22 пакоя. У 80-х гадах млын падпаў пад рэстаўрацыю і ў наш час прыцягвае велізарнае мноства турыстаў, тым больш, што размешчаны паблізу з аўтадарогай на Літву. Гэтак жа на тэрыторыі сядзібы захаваліся фрагменты алеяк і шматвяковых дрэў – па большай частцы гэта былі ліпы і лістоўніцы. Гэтак жа была захавана круглая палянка, якая размясцілася перад паўднёвым ар'ергардам сядзібнага дому, па перыметры якой высаджаны бярозы і ёлкі.

На сённяшні дзень прыезджыя могуць ацаніць мала чаго, што засталося ад таго старадаўняга сядзібнага комплексу. Некаторыя пабудовы дадзенай сядзібы цягам часу былі разбураны дашчэнту. Аднак руіны, якія засталіся на месцы сядзібнага дому несумненна ахутваюць нас духам мінулых стагоддзяў. Гэтак жа варта адзначыць старадаўні маляўнічы парк, частка якога захавалася і да нашых дзён. Старадаўнія дубы, ліпы, клёны, бо некалі на гэтым месцы былі размешчаны невялікія алейкі.

Да рэвалюцыі кожны кавалачак зямлі меў свайго ўладальніка, якому трэба было недзе жыць – і жыць не ў сялянскай хаце, а ў раскошным доме, з маляўнічым паркам, сажалкай і альтанкамі. Менавіта таму на тэрыторыі сучаснай Беларусі налічваецца велізарнае мноства маёнткаў, пераважная большасць якіх мае асаблівы статус гісторыка-культурных і архітэктурных помнікаў з непаўторнымі ландшафтнымі дызайнамі. На жаль, на сённяшні дзень мала што засталося ад старадаўняй сядзібы XIX стагоддзя, толькі бярозавыя гаі напамінаюць пра некалі былое хараство і слыннасць тутэйшых месцаў.

Сядзіба ў вёсцы Дворышчы, ахінутая духам беларускага сялянскага побыту, прыцягвае турыстаў з усіх куткоў зямлі, дае надзвычайную магчымасць дакрануцца да гісторыі беларускага дойлідства, а таксама па вартасці ацаніць сапраўдны Адпачынак у Рэспубліцы Беларусь.

На сённяшні дзень вандраванне ў вёску пад назвай Дворышча ўключана ў велізарны лік турыстычных праграм.