Сядзіба Рымскага-Корсакава ў вёсцы Бяздзедавічы

На паўночным захадзе Віцебскага краю размяшчаецца вёска пад назвай Бяздзедавічы. Нягледзячы на ​​тое, што многія звяжуць маёнтак са знакамітым рускім кампазітарам, да Мікалая Андрэевіча Рымскага-Корсакава яго ўзвядзенне не адносіцца ніякім чынам. Належала яно зусім іншаму прадстаўніку роду Рымскіх-Корсакавых - цвярскому памешчыку, дэпутату Пецярбургскай Думы (1905-1907 гадоў) Аляксандру Аляксандравічу, які хоць і прыходзіўся родзічам выдатнаму прадстаўніку роду, але сваю сядзібу пабудаваў значна пазней.

Гістарычная хроніка вёскі і маёнтка

Бяздзедавічы - тыповая беларуская вёска, таму і гістарычная доля населенага пункта складвалася характэрна для ўсёй тэрыторыі Беларусі. Пабывала яна і ў складзе Вялікага княства Літоўскага, і ў складзе Рэчы Паспалітай. Пасля падзелаў апошняй, зямлі Бяздзедавічэй атрымалі ў валоданне Рымскiя-Корсакавы, якія, па прыкладзе іншых шляхетных рускіх родаў, пачалі актыўна будавацца на новых землях.

Сядзіба будавалася ў пачатку XX стагоддзя і ўвасобіла ў сваіх рысах ўсе тагачасныя модныя архітэктурныя тэндэнцыі. Размяшчэнне хаты было надзвычай удалым - на ўзвышшы, прама ў цэнтры ўсяго сядзібнага ансамбля. Будынак быў двухпавярховым, кубападобным у плане. Кампазіцыйнае аблічча фармавала акцэнт на рызаліты рознай формы, якія выступалі за межы асноўнага аб'ёму. Акрамя таго, фасады дзівілі багаццем дэкору: аконныя праёмы мелі розную форму, у багацці прадстаўлены ліштва, шчыпцы i філёнгі. Унутраная планіроўка не мела асаблівай спецыфікі: першы паверх быў адведзены пад парадныя пакоі рознага прызначэння, другі - пад жылыя пакоі.

Па традыцыі, да сядзібы далучаўся парадны двор, а таксама з паўднёвага боку ад сядзібнага дома размяшчаўся парк у пейзажным стылі. У старадаўнія часы на тэрыторыі маёнтка было дзве сажалкі круглявай формы, якія былі акружаны паркавымі кветнікамі. Стройныя ліпы і таполі выгадна падкрэслівалі прыгажосць вадаёмаў. Тут жа калісьці размяшчалася і пара найпрыгажэйшых фантанаў, якія, разам з балконам другога паверха, у цяперашні час страчаны.

Сядзіба Рымскага-Корсакава зараз

Сядзіба, пабудаваная яшчэ ў пачатку XX стагоддзя, і дагэтуль не перастае здзіўляць сваёй захаванасцю. Уладальнік зямель Бяздзедавічэй, які любіў асабіста кантраляваць узвядзенне свайго дома, не пераставаў паўтараць: «Гэта для таго, каб дом захаваўся ў нашым родзе тысячу гадоў». І сапраўды, за мноства гадоў сядзіба страціла толькі малую частку свайго мінулага хараства.

Сваю функцыю ў якасці жылога дома сядзіба страціла даўно. Зараз у яе сценах размяшчаецца бальніца сястрынскага догляду. Аднак гэты факт зусім не шкодзіць мясцовай славутасці, а нават наадварот - дапамагае захаваць першароднае аблічча гэтага будынка. Раскошная мармуровая лесвіца вядзе на другі паверх, дзе ў былых жылых пакоях Рымскіх-Корсакавых ажыццяўляецца догляд за хворымі людзьмі.