Сядзіба Рымскага-Корсакава ў вёсцы Бяздзедавічы
Сядзіба Рымскага-Корсакава ў вёсцы Бяздзедавічы
Бяздзедавічы
Сядзібы, палацы, замкі
На паўночным захадзе Віцебскага краю размяшчаецца вёска пад назвай Бяздзедавічы. Нягледзячы на тое, што многія звяжуць маёнтак са знакамітым рускім кампазітарам, да Мікалая Андрэевіча Рымскага-Корсакава яго ўзвядзенне не адносіцца ніякім чынам. Належала яно зусім іншаму прадстаўніку роду Рымскіх-Корсакавых - цвярскому памешчыку, дэпутату Пецярбургскай Думы (1905-1907 гадоў) Аляксандру Аляксандравічу, які хоць і прыходзіўся родзічам выдатнаму прадстаўніку роду, але сваю сядзібу пабудаваў значна пазней.
Гістарычная хроніка вёскі і маёнтка
Бяздзедавічы - тыповая беларуская вёска, таму і гістарычная доля населенага пункта складвалася характэрна для ўсёй тэрыторыі Беларусі. Пабывала яна і ў складзе Вялікага княства Літоўскага, і ў складзе Рэчы Паспалітай. Пасля падзелаў апошняй, зямлі Бяздзедавічэй атрымалі ў валоданне Рымскiя-Корсакавы, якія, па прыкладзе іншых шляхетных рускіх родаў, пачалі актыўна будавацца на новых землях.
Сядзіба будавалася ў пачатку XX стагоддзя і ўвасобіла ў сваіх рысах ўсе тагачасныя модныя архітэктурныя тэндэнцыі. Размяшчэнне хаты было надзвычай удалым - на ўзвышшы, прама ў цэнтры ўсяго сядзібнага ансамбля. Будынак быў двухпавярховым, кубападобным у плане. Кампазіцыйнае аблічча фармавала акцэнт на рызаліты рознай формы, якія выступалі за межы асноўнага аб'ёму. Акрамя таго, фасады дзівілі багаццем дэкору: аконныя праёмы мелі розную форму, у багацці прадстаўлены ліштва, шчыпцы i філёнгі. Унутраная планіроўка не мела асаблівай спецыфікі: першы паверх быў адведзены пад парадныя пакоі рознага прызначэння, другі - пад жылыя пакоі.
Па традыцыі, да сядзібы далучаўся парадны двор, а таксама з паўднёвага боку ад сядзібнага дома размяшчаўся парк у пейзажным стылі. У старадаўнія часы на тэрыторыі маёнтка было дзве сажалкі круглявай формы, якія былі акружаны паркавымі кветнікамі. Стройныя ліпы і таполі выгадна падкрэслівалі прыгажосць вадаёмаў. Тут жа калісьці размяшчалася і пара найпрыгажэйшых фантанаў, якія, разам з балконам другога паверха, у цяперашні час страчаны.
Сядзіба Рымскага-Корсакава зараз
Сядзіба, пабудаваная яшчэ ў пачатку XX стагоддзя, і дагэтуль не перастае здзіўляць сваёй захаванасцю. Уладальнік зямель Бяздзедавічэй, які любіў асабіста кантраляваць узвядзенне свайго дома, не пераставаў паўтараць: «Гэта для таго, каб дом захаваўся ў нашым родзе тысячу гадоў». І сапраўды, за мноства гадоў сядзіба страціла толькі малую частку свайго мінулага хараства.
Сваю функцыю ў якасці жылога дома сядзіба страціла даўно. Зараз у яе сценах размяшчаецца бальніца сястрынскага догляду. Аднак гэты факт зусім не шкодзіць мясцовай славутасці, а нават наадварот - дапамагае захаваць першароднае аблічча гэтага будынка. Раскошная мармуровая лесвіца вядзе на другі паверх, дзе ў былых жылых пакоях Рымскіх-Корсакавых ажыццяўляецца догляд за хворымі людзьмі.