Сядзіба Храптовічаў «Адрывонж» у вёсцы Вішнёва

Вёска Вішнёва знаходзіцца непадалёк ад Валожына. Невялікія памеры і ўсяго 470 мясцовых жыхароў, якія жывуць тут, не замінаюць ёй быць сапраўднай жамчужынай Міншчыны. На тэрыторыі Вішнёва размяшчаецца некалькі сапраўды цікавых славутасцяў, паглядзець на якія з'язджаюцца людзі з усіх куткоў Беларусі. Асаблівую цікавасць сярод іх уяўляе сядзіба Храптовічаў XX стагоддзя, якая дайшла да нашых часоў у адносна нядрэнным стане.

Валодання Храптовічаў

Магнацкая дынастыя Храптовічаў валодала мястэчкам цэлых тры сотні гадоў, пачынаючы з далёкага XVI стагоддзя. Акрамя сядзібы, што насіла імя іх радавога герба «Адрывонж», на тэрыторыі Беларусі захавалася яшчэ некалькі маёнткаў і сядзібаў розных гадоў пабудовы, што належылі гэтай славутай дынастыі.

Доўгі час Вішнёва быў добра развітым прамысловым цэнтрам. Тут упершыню на тэрыторыі Беларусі запрацавала даменная печ. Акрамя таго, намаганнямі кіравальнай дынастыі тут у свой час разгарнулі дзейнасць металургічны і вінаробны заводы, прадпрыемства па вытворчасці ганчарных вырабаў, сукнавальня, вадзяны млын.

Паляўнічы дом-сядзіба «Адрывонж»

Акрамя добра развітай прамысловасці, Вішнёва славілася і сваімі паляўнічымі ўгоддзямі. Менавіта таму напачатку XX стагоддзя Храптовічы пачынаюць будаванне рэзідэнцыі ў Вішнёва, якую інакш, як «паляўнічы палац», не звалі. Комплекс паражаў сваёй тэрыторыяй – яна складала 50 гектараў. Вакол сядзібы выкапалі канал, які надаваў ёй некаторае падабенства з абкружаным ровам сярэднявечным замкам.

Да паляўнічага дому вялі адразу тры пад'езныя дарогі. Усе заезды былі абаронены варотамі, каля якіх пабудавалі паляўнічыя вартоўні. Практычна нічога з гэтага не захавалася – толькі брама, якая вяла да галоўнага, параднага ўваходу ў сядзібу.

У цэнтры кампазіцыі ансамбля традыцыйна размяшчаўся непасрэдна сам палац. Хоць яго і звалі «паляўнічым домікам», усё ж змяншальна-ласкальны суфікс не зусім прымянiмы да раскошнага двухпавярховага будынка, разыначкай якога з'яўляўся назіральны дах. Дом, які, дарэчы, захаваўся да нашых дзён, абкружалі дрэвы.

Шырокая тэрыторыя сядзібы была занята паркам, у якім у перыяд росквіту расло каля 70 тысяч відаў раслін! На яго краі размяшчалася аранжарэя, акрамя таго, у свой час у парку знаходзілася вальера, у якой трымалі зграю паляўнічых сабак.

Ад дагледжанасці пасадкі цяпер не засталося і следу, таму што падчас Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі сядзібы Храптовічаў кватараваўся нямецкі полк, а ў самім доме быў размешчаны штаб. У памяць пра гэта пры наведванні сядзібы можна паглядзець на ўсталяваны тут мемарыяльны знак. У наш час парк больш напамінае невялікі лес.

Пасля вайны, аж да канца 90-х гадоў мінулага стагоддзя ў сядзібе знаходзіўся дзіцячы піянерлагер. Потым ён быў зачынены, і з тых часоў будынак сядзібы пустуе і паволі разбураецца.