Сёмкава – невялікая вёсачка, размешчаная ў Папернянскам сельсавеце і якая адносіцца да Мінскай вобласці. Яна знаходзіцца зусім непадалёк ад Мінска, у 10 кіламетрах ад МКАД у кірунку Мядзеля. Мястэчка знайшло папулярнасць не толькі дзякуючы таму, што геаграфічна яно знаходзіцца паблізу ад вельмі наведвальнага турыстамі і мінчукамі аб'екта – Мінскага мора, але і яшчэ таму, што ў яго рысах размешчаны руіны старажытнай сядзібы.

Валодання Саламарэцкіх і Хмаров

Сёмкава вядома яшчэ з XVI стагоддзя, толькі звалася яно тады Сёмкава Саламарэцкае – у гонар княскай дынастыі Саламарэцкіх, якія валодалі вёскай і ўзвялі на яе тэрыторыі палац у стылі рэнесансу. Нядоўгі час вёска лічылася сярод уладанняў Статкевічаў. У 1755 годзе Сёмкава становіцца валоданнем Адама Хмары – апошняга, 29-га па рахунку, мінскага ваяводы. Менавіта яму і належыць заслуга ўзвядзення сядзібы, руіны якой дайшлі да нашага часу.

Гісторыя сядзібы

Сядзіба Хмаров узводзілася на працягу пяці гадоў – з 1775 па 1780 гады. Кіраваў працамі знакаміты італьянскі архітэктар Карла Спампані, што апрыёры мела на ўвазе – палац атрымаецца вытанчаным, шыкоўным і паражальнай сваёй пышнасцю. Так яно і выйшла: палаца-паркавы ансамбль складаўся з мноства архітэктурных і ландшафтных элементаў, такіх, як сядзібны дом, два сіметрычных флігеля, будынак аранжарэі, вялікага выгляду брама, дзве тэрасы круглявай формы і парк у французскім стылі з фантанам. Палац увайшоў у гісторыю дзякуючы таму, што ў яго сценах паспеў пагасцяваць і апошні кароль Рэчы Паспалітай – Станіслаў Аўгуст Панятоўскі. Зусім не дзіву годнае, што сцены сядзібы былі заслужаны самаго караля: адна абедная зала была разлічана на сто персон! Акрамя таго, багатыя інтэр'еры сядзібы паражалі сваім густам і вытанчанасцю: дастатак ляпніны, пазалочаныя люстры, шматлікія карціны і дарагая мэбля не маглі не падкупіць самых патрабавальных гасцей. Адам Хмара, будучы чалавекам эрудыяваным і адукаваным, валодаў шырокім зборам кніг з 8000 экзэмпляраў, нумізматычнай калекцыяй і мноствам каштоўных абразоў.

Выдатны парк, што ўваходзіў у склад комплексу, размяшчаўся на трох тэрасах у падножжа сядзібнага дому, што традыцыйна займала самую высокую кропку ансамбля. Да гэтага часу тут растуць ліпы, пасаджаныя яшчэ ў часы закладкі палацавага комплексу. Цяпер ім прысвоены статус помнікаў прыроды.

Акрамя таго, гісторыя сядзібы напрамую звязана і з беларускай літаратурай. Апошні ўладальнік Сёмкава выбудаваў на тэрыторыі вёскі вінаробны завод, на які ў свой час прыйшоў на заробкі малады Янка Купала. У Сёмкава вянчаліся бацькі Максіма Багдановіча і некаторы час працаваў таксама і іншы пясняр беларускай літаратуры – Якуб Колас.

Далей гістарычныя перыпетыі не былі прыхільныя да помніка архітэктуры. У 1917 годзе ў сценах палаца размясціўся дзіцячы інтэрнат. Вялікая Айчынная вайна, што прыйшла на землі Сёмкава, ператварыла палац у канцлагер. А дзеці, якіх не паспелі эвакуяваць, сталі ахвярамі нацысцкіх эксперыментаў… З пяцісот дзяцей, якія знаходзіліся на той момант у сядзібе Хмаров, выжыла ледзь больш паловы.

Сядзіба Хмаров у XXI стагоддзі

Пачыная з 2000-х гадоў, сядзіба знаходзіцца ў паўразбураным, запушчаным стане. Намаганнямі валанцёраў паволі прыбіраецца яе тэрыторыя, але сам будынак палаца знаходзіцца ў крытычным стане. Аднак праект рэстаўрацыі ўжо знаходзіцца ў распрацоўцы, таму ў  хуткім часе сядзіба Хмаров паўстане перад турыстамі ва ўсім харастве сваёй старажытнай архітэктуры!