Сядзіба Булгакаў «Добасна» у вёсцы Жылічы

Жылічы вядомыя гісторыі з XIV стагоддзя. Спачатку вёскай кіравалі князі Трабскія, потым Хадкевічы, Сапегі. У XVIII стагоддзі яна перайшла ў рукі Булгакаў, гэты род лічыцца апошнім яе ўладальнікам.

 

«Жыліцкі Версаль» або «Добасна»

 

Палацава-паркавы комплекс у вёсцы завуць і так, і так. Палац у стылі класіцызму тут у канцы XIX – пачатку XX стагоддзя пабудавалі па замове Ігната Булгака.

Маштабная будоўля па загадзе пана пачалася ў Жылічах ў 1825 годзе. Дасведчаныя ў архітэктурных колах кажуць, што некаторымі элементамі афармлення жыліцкі палац паходзіць на французскія. І гэта не чуткі, а праўда.

Ініцыятар будаўніцтва палаца, Ігнат Булгак, у гады вайны з Напалеонам у складзе рускіх войскаў дайшоў да Парыжа. У французскай сталіцы расійскі князь нагледзеўся архітэктурных шэдэўраў, сабраў немалую калекцыю карцін знакамітых мастакоў Еўропы і вярнуўся дадому ва ўражанні ад прыгажосці французскім краявідаў. Тут ён вырашыў ўвасобіць свае смелыя ідэі ў рэальнасць і ўладкаваць у Жылічах палацава-паркавы комплекс на французскі манер. Многія лічылі, што Булгакаўскі палац атрымаўся лепшым і багацейшым, чым нават Радзівілаўскі.

Першы ўладальнік і заснавальнік палаца ў Жылічах быў вельмі паспяховым чалавекам

Перш, чым пабудаваць палац, на 30 гектарах ён наладзіў граматную з эканамічнага боку гаспадарку. Прымаў актыўны ўдзел у палітычным жыцці дзяржавы: быў пры пасадзе ротмістра ў Лідзе, маршала ў Бабруйску і правадыром мясцовага дваранства. У памешчыка падрастала 9 дзяцей, і комплекс адышоў да малодшага з сыноў Ігната – Эдгара, які прадаў яе свайму пляменніку ў 1914 годзе. Той у гаспадарах таксама не затрымаўся, адразу пасля рэвалюцыі 1917 г. з'ехаў у Францыю.

Палац у форме літары П

Двухпавярховы будынак узводзілі ў два этапы. Галоўны корпус з вестыбюлем, службовымі памяшканнямі, шырокай лесвіцай і параднымі пакоямі – адразу, а потым – крыло, дзе размясцілі прыдворную царкву і яшчэ некалькі жылых пакояў. У іншай частцы палаца высадзілі трапічную аранжарэю.

Ўнутранае ўбранне здзіўляла і захапляла адначасова. Інтэр'ер быў насычаны дэкаратыўнымі элементамі, абстаўлены дарогай і моднай мэбляй, па ўсім будынку былі расстаўленыя люстэркі. Уладальнік сядзібы быў шляхетным знаўцам музычных твораў, таму ва ўсіх пакоях Жыліцкай Добасны была добрая акустыка.

Палац быў на самай справе велізарным. Яго будынкі сыходзіліся ў коле, і ўсярэдзіне ўтвараўся ўнутраны двор, памеры якога параўнальныя з сучасным футбольным полем.

Уся тэрыторыя комплексу Булгакаў займала 100 гектараў, у яго ўваходзіў вялікі цудоўны парк, у гушчары якога занходзіліся некалькі вадаёмаў і сам будынак палаца. Парк, разбіты на 18 гектарах, быў перапоўнены скульптурамі, альтанкамі і масткамі.

Сядзіба выстаяла перад цяжкасцямі XX стагоддзя

На шчасце, ні войны, ні рэвалюцыі не змаглі знішчыць гэты цудоўны палацава-паркавы комплекс. У 1920-х гадах у палацы дзейнічала школа рабочай моладзі, праз 10 гадоў – сельскагаспадарчы тэхнікум. У Вялікую Айчынную нямецкая армія разгарнула ў будынку шпіталь, у прылеглым парку хавалі загінуўшых салдат. Корпус з аранжарэяй акупанты разабралі. З прыходам міру ў Жылічах ўсе ўспаміны аб немцах пастараліся сцерці. Не пашкадавалі нават могілкі – зямлю на іх перааралі. У 1996 годзе ў палацы адкрыўся музей. Сёння палац зачынены на рэканструкцыю. У адным з карпусоў адкрылі мясцовую школу мастацтваў. Абнаўляюць парк і сядзібныя сажалкі. Цяпер робіцца ўсё магчымае, каб Добасна ў Жылічах вярнула сабе былую веліч.

Крыніца фота: https://absolvo.ru/