Сядзіба XX стагоддзя ў вёсцы Заполле

Вёсак з назвай Заполле існуе незлічоная колькасць як на тэрыторыі Беларусі, так і ў Расіі. Нас жа больш цікавіць невялікі населены пункт, які размясціўся пад Пінскам. Тут знаходзіцца прыгожая сядзіба, пабудаваная яшчэ ў пачатку XX стагоддзя.

Гісторыя сядзібы

Будаўніцтва на землях Заполля сядзібы нельга разглядаць асобна ад гісторыі самой вёскі, бо яны непарыўна звязаныя.

Упершыню пра вёску мы даведаліся з хронік яшчэ ў 1488 годзе, калі яна была часткай земляў, якія былі пад уладай пінскіх князёў роду Яраславічаў. Маёнтак пераходзіў з рук у рукі: ад Яраславічаў да Радзiевiчаў; Валошка Радзiевіч ў 1496 годзе прадаў свае ўладанні Тышкевічам, а ад апошніх сядзiба перайшла у валоданне дынастыі Друцкіх-Любецкіх. Наступнымі гаспадарамі Заполля становяцца Пуслоўскія - той самы знакаміты шляхецкі род, якому мы абавязаны шматлікімі помнікамі архітэктуры, такімі, як палац у Косава, комплекс у Старых Пясках, які з’яўляўся радавым гняздом, і многія іншыя. Апошнімі ўладальнікамі з 1872 па 1939 гады была дынастыя Плятэраў, якiя пабудавалi на гэтых землях сваю рэзідэнцыю, якую мы і маем шчасце бачыць у вёсцы Заполле.

Запольскія землі характэрныя яшчэ і тым, што ў 1784 годзе тут прывячалі самога караля Рэчы Паспалітай Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Днём тут быў праведзены агляд войскаў, а ўвечары адбыўся раскошны баль з ілюмінацыяй, для правядзення якога была пабудавана велічная летняя пляцоўка. Сцены будынка ўпрыгожвалі выявы Нептуна. На жаль, да нашых часоў будынак не захаваўся.

Архітэктурныя асаблівасці і лёс архітэктурнага помніка

У наш час на тэрыторыі вёскi Заполле захаваўся толькі сам будынак сядзібы, узведзены ў 1920 годзе. У яго архітэктурным абліччы вельмі ўдала і арганічна спалучаюцца элементы як барока, так і класіцызму. Будынак сядзібы П-вобразнай формы, мае адзін паверх, узведзены з дрэва і пакрыты вальмавым дахам. Сіметрыя кампазіцыі дасягаецца наяўнасцю двух каменных порцікаў, якія складаюцца з чатырох калон. З дапамогай трохкутных франтонаў былі аформленыя ўваходы ў палац. Вокны ў палацы маюць прамавугольную форму. Ўнутраны двор меў падковападобную форму за кошт прыбудаваных да фасада бакавых крылаў.

Унутраная планіроўка была цалкам тыповай для тых часоў і мела анфіладна-калідорнае размяшчэнне пакояў. У бакавых частках палаца знаходзіліся службовыя памяшканні, якія мелі ўласны ўваход. Гасцей палаца сустракаў прасторны вестыбюль, праз які яны траплялі ў залу.

Цяпер будынак знаходзіцца ў запусценні і паступова прыходзіць у заняпад. Ад мінулага хараства засталося мала. Нягледзячы на ​​тое, што палац ўнесены ў спіс гістарычнай і культурнай спадчыны Беларусі, яго будынак і дагэтуль выкарыстоўваецца ў якасці жылога дома. Аднак, падарожнічаючы па Пінску і аглядаючы вялікае мноства аб'ектаў яго культурнай спадчыны, вы можаце заехаць у Заполле, паколькі яно знаходзіцца ўсяго ў некалькіх кіламетрах ад раённага цэнтра.