Царква Святога Мікалая ў Кобрыне

Свята-Мікалаеўская царква, якая знаходзіцца ў Кобрыне (Брэсцкая вобласць), прызнаецца адным з найбольш яркіх помнікаў беларускага драўлянага дойлідства з элементамі позняга класіцызму. Яна была пабудавана ў 1750-я гады за межамі населенага пункта, на беразе ракі Мухавец. У 1841 будынак перанеслі на тэрыторыю горада (цяпер - вул. Нікольская, д.2). Яму ўдалося перажыць абедзве сусветныя вайны, рэвалюцыю і нямецкую акупацыю, а таксама цудам ацалець пры спробе развядзення вогнішча ў 1960-х гадах XX стагоддзя.

Архітэктурныя асаблівасці Свята-Мікалаеўскай царквы

Будынак складаецца з асноўнага зруба, пяціграннай алтарнай апсіды, а таксама чацверыковых аб'ёмаў, якія размяшчаюцца па кутах галоўнага памяшкання. Апсіда з'яўляецца самастойным месцам хрысціянскага храма ў выглядзе полуцыркулярнага, прамавугольнага або шматграннага выступу сцяны. Гэты ўчастак пераважна выкарыстоўваецца для размяшчэння алтара. Чацвярык звычайна ўяўляе сабой чатырохвугольную пабудову альбо структурны кампанент ярусных і шатровых храмаў.

Усе аб'ёмы Свята-Мікалаеўскай царквы пакрытыя агульным мнагаскатным дахам, пасярэдзіне якога на пастаменце ўзвышаецца вялікі васьмігранны светлавы барабан з купалам. Менавіта так называецца аснова для купала ў форме цыліндру або мнагагранніка, якая з'яўляецца архітэктурнай асаблівасцю многіх хрысціянскіх храмаў. Сцены царквы прарэзаны прамавугольнымі вокнамі, дзякуючы чаму ва ўнутранае памяшканне пранікаюць сонечныя прамяні. У беларускім дойлідстве падобныя канструкцыі сталі выкарыстоўвацца яшчэ з XI стагоддзя.

Галоўны фасад храма раскрыпаваны па баках выступамі і ўпрыгожаны дзвюма калонамі. Раскрыпоўкай называюць невялікі ўчастак фасаднай паверхні, карніза і г.д., які дазваляе надаць элемент пластычнасці таму ці іншаму ўзвядзенню. Такі прыём стаў знаходзіць сваё выражэнне ў шматлікіх рэлігійных, культурных і іншых помніках яшчэ з часоў Старажытнага Рыма. Часткі будынка, што выдаюцца наперад, маюць не столькі канструктыўнае, колькі дэкаратыўнае значэнне. Сцены будынка вертыкальна ашаляваныя дошкамі з рэйкамі, а вокны маюць прамавугольную форму.

Некаторыя інтэр'ерныя рысы Свята-Мікалаеўскай царквы

Ва ўнутранай прасторы храма светлавой барабан купала з дапамогай ветразяў абапіраецца на 4 калонкі ў самым цэнтры залы. Над уваходам размяшчаюцца хоры. Гэтая верхняя адкрытая пляцоўка, дзе падчас службы размяшчаюцца чытальнікі і пеўчыя.

Цікавыя факты пра Свята-Мікалаеўскi храм

У 1970-я гады мінулага стагоддзя спецыялісты ІІЭФ АН БССР выявілі драўляныя скульптуры, сярод якіх прысутнічаў і малюнак Святога Мікалая. Гэты малюнак быў неадкладна перададзены ў музей старажытнабеларускай культуры пры дадзеным навукова-даследчым заснаваннi. У 1960-я гады храм быў зачынены, а яго памяшканне выкарыстоўвалася ў якасці склада музея імя Суворава. У 1989 годзе святыню вярнулі вернікам, адрамантавалі, а таксама асвяцілі 13 жніўня 1989 года. Да яе быў прыбудаваны прытвор, а побач ўзведзена трох'ярусная званіца.

Сёння гэты архітэктурны помнік з'яўляецца адной з самых цікавых турыстычных славутасцяў Беларусі.