Царква Раства Багародзіцы ў вёсцы Мураванка

Вёска з мудрагелістай назвай Мураванка размешчана ў Шчучынскім раёне Гродзенскай вобласці. Славіцца гэта вёсачка тым, што тут збудаваны храм Раства Найсвятой Багародзіцы. Гэта старадаўняя цэркаўка прылічаецца да так званых храмаў абарончага тыпу. У Беларусі, на жаль такіх храмаў практычна не засталося. Аднак, нягледзячы на гэта, храму каля 500 гадоў, ён знаходзіцца ў выдатным стане і з'яўляецца адным з галоўных архітэктурных манументаў XVI стагоддзя, а таксама самай важнай славутасцю Рэспублікі Беларусь.

З-за нястачы пісьмовых крыніц і дакументаў, якія былі, у якіх было згаданае гэта селішча, гісторыкі няправільна зрабілі высновы пра тое, што гэты храм быў заснаваны ў 1407 годзе. Больш таго, асаблівая форма будынка, наяўнасць высокіх, стройных веж давалі ім падставу меркаваць, што ўзорам пры збудаванні гэтай царквы былі мусульманскія мінарэты. Аднак падрабязнае даследаванне помніка дазволіла вызначыць найбольш дакладны час будавання «Мураванкі». Судзячы па ўсяму, храм быў пабудаваны паміж 1516 і 1542 гг. Ён уяўляе сабой аднапавярховую пабудову са шляхетным двухсхільным дахам. Хочацца адзначыць, што таўшчыня сцен гэтай цэркаўкі даходзіць да 2 метраў. У кожным куце стаяць цыліндрычныя абарончыя вежы. Калісьці ў гэтых вежах знаходзіліся спіральныя ўсходы, якія вялі да абодвух ярусаў амбразур.

Сцены гэтага храма ўпрыгожаны дэкаратыўнымі элементамі. Перадусім, гэта дробныя нішы разнастайных формаў. Яны маляўнічымі плямамі вылучаюцца на фоне грубага цаглянага муру. Багата ўпрыгожаны бакавыя фасады, алтар і вежа. Пры ўзвядзенні гэтага храма ўжываліся элементы гатычнага стылю. Асабліва выразна гэта выяўляецца ва ўнутранай канструкцыі, неапісальнай прыгажосці і загадкавай велічы.

У розныя часы гэты храм служыў не толькі месцам пакланенняў і набажэнства, але і абаронай жыхароў вёскі ад варожых атак. Аднак падчас халоднай вайны ў 1656 годзе царква была разбурана, узнавіць яе атрымалася толькі праз некалькі гадоў.

У храме размешчаны два шанаваныя абразы Божай Маці. Адзін абраз тутэйшы, размяшчаецца па левы бок ад царскай брамы, іншы ж перавезлі са скасаванай Валчікаўскай святыні, раней прыпісанай Мураванкай.

Святы Храм Раства Найсвятой Багародзіцы ў вёсцы Мураванка ўключаны ў большасць турыстычных маршрутаў і экскурсій. Велізарную колькасць турыстаў і паломнікаў бываюць у гэтых святых месцах, бо гэта царква – адна з самых вялікіх найстаражытных пабудоў на тэрыторыі ўсёй Беларусі, да таго ж, выдатна захаваная да нашага часу.