Троіцкая царква ў Зэльве

Зэльва - адзін з раённых цэнтраў Гродзенскай вобласці, які размяшчаецца на захадзе краіны.

Сёння Зэльва ўяўляе сабой пасёлак гарадскога тыпу з насельніцтвам у сем тысяч чалавек, аддалены ад абласнога цэнтра на 132 кіламетры ў паўднёва-ўсходнім кірунку. Таксама Зэльва з'яўляецца чыгуначнай станцыяй, размешчанай на шляху, які злучае гарады Ваўкавыск і Баранавічы.

Адным з галоўных аб'ектаў, вартых увагі турыстаў, з'яўляецца архітэктурны помнік, які дайшоў да нашых дзён з пачатку XIX стагоддзя. Гэта пабудаваная ў 1815 годзе Траецкая царква, поўная назва якой гучыць як царква Святой Жываначальнай Тройцы. Размешчаны храм па адрасе вуліца Савецкая, 8 у цэнтральнай частцы пасёлка.

Узвядзенне храма ў пачатку пазамінулага стагоддзя ажыццяўлялася на падмурку былой тут раней драўлянай царквы, згадка аб якой адносіцца да першай паловы XV стагоддзя.

На момант будаўніцтва царквы Зэльва ўяўляла сабой мястэчка, уключанае ў склад Ваўкавыскага павета. Сродкі, на якія ажыццяўлялася будаўніцтва, належалі князям Сапегам. Архітэктарам, па планах якога будаваўся храм, выступіў Аляксандр Градзецкі. Новы храм першапачаткова быў уніяцкім.

Храм быў узведзены з каменя і акружаны агароджай. У пачатку ХХ стагоддзя царква была перабудавана, у выніку чаго пры храме з'явілася пабудаваная таксама з каменя званіца. Архітэктарам, па чыім планам храм перабудоўваўся, быў І. Плотнікаў. Служыў у той час у царкве святар Іосіф Янкоўскі. Пасля перапланіроўкі храм быў асвячоны ў якасці праваслаўнага. Асвяціў яго біскуп Міхаіл.

Прыход храма уключаў 20 паселішчаў і налічваў каля пяці з паловай тысяч вернікаў. Пры царкве дзейнічала брацтва, а таксама функцыянавала дзевяць школ. Сёння пры храме таксама дзейнічаюць братэрства і нядзельная школа.

Пры савецкай уладзе царква практычна пуставала.

У 2006 годзе пачалася рэканструкцыя будынка, у выніку якой на два з паловай метры быў падоўжаны столь, з'явілася арка, якая падзяляе цэнтральную частку храма, і алтар. Тады ж шыфер быў зменены металачарапіцай, а званіца дабудавана. З'явіліся купалы, увянчаныя крыжамі: адзін над званіцай, другі - над алтарнай часткай.

Асаблівую ўвагу на тэрыторыі каля царквы прыцягвае устаноўленая арка з падвешаным на яе званом вагай у 400 кілаграм. Датуецца дадзены аб'ект 1888 годам. Сёння звон выкарыстоўваюць на калядныя і велікодныя ўрачыстасці. Раней яго выкарыстанне было больш частым, а звон разносіўся на адлегласць да пяці вёрст.

Акрамя Траецкай царквы, у Зэльве таксама маецца Траецкі касцёл, які ўяўляе сабой помнік архітэктуры пачатку ХХ стагоддзя. Пабудаваны каталіцкі храм пасёлка ў неагатычным стылі.

Побач з Траецкай царквой знаходзіцца магіла беларускай паэткі і пісьменніцы Ларысы Геніюш, на якой усталяваны помнік. Тут жа пахаваны яе муж. У самой царкве дзейнічае экспазіцыя памяці Ларысы Геніюш.