Гісторыя ўзнікнення Трышынскага могільніка ў Брэсце

Узнік самы стары могільнік у горадзе Брэсце напачатку XIX стагоддзя як вясковы могільнік. У нашы дні яго завуць Трышынскім у гонар невялікай вёсачкі, якая крыху пазней стала часткай самаго горада. Сёння на Трышынскім могільніку знаходзяцца каля 12 тысяч пахаванняў, але больш паловы з іх ужо даўно маюць патрэбу ў рамонце. Да больш-менш захаваным пахаванням можна аднесці магілы, што адносяцца да пасляваеннага часу 40-70-х гадоў.

Вельмі адрозніваюцца на фоне агульнай карціны могільніка вялікія помнікі, выкананыя ў выглядзе пірамід, якія былі збудаваны ў гонар вайсковых Чырвонай арміі, нябожчыц у 1945 годзе на вайне.

На Трышынскім магільніку доўгі час знаходзілася мясцовая цэркаўка, але да сённяшніх дзён яна, на жаль, не дажыла.

Апісанне Трышынскага могільніка ў Брэсце

Сам могільнік прадстаўлены ў выглядзе некага архіва пад купалам неба, які нясе ў сабе інфармацыю пра мноства вядомых людзей, якія якой-небудзь выявай адносяцца да гісторыі і культуры горада. Сярод гэтых людзей можна вылучыць кіраўніка штабам Брэст-Літоўскай крэпасці М. Брофельдата. Яшчэ адзін не менш вядомы чалавек, дырэктар кадэцкага корпуса ў Брэсце - А. Гельмарсен. Сярод культурных дзеячаў – А. Старажэнка (украінскі пісьменнік) і Н. Засім (беларускі паэт). Гэты ўшанаваны «архіў», у адрозненне ад папяровых носьбітаў, якія могуць згубіцца, пакіне памяць пра гэтых людзей на доўгі час.

Не ўсім, нават мясцовым жыхарам, вядомы той факт, што могільнік - гэта не толькі месца для пахавання, але яшчэ і каштоўны археалагічны помнік. У перыяд 60-70-х XX стагоддзі тут актыўна вяліся раскопі. Па выніку гэтай працяглай працэдуры быў знойдзены найстаражытны могільнік, які адносяць да ўсходнегерманскіх плямён і датуецца I-IV стагоддзе н.э. Гэты каштоўны археалагічны помнік з такой вялікай колькасцю пахаванняў не быў вывучаны да канца і яшчэ мае патрэбу ў дадатковым вывучэнні і працягу раскопаў.

Шматлікія могільнікі абрастаюць легендамі і містычнымі падзеямі, і Трышінскі могільнік не выключэнне. Уся справа ў тым, што з 1999 года на адной з магіл можна ўбачыць выяву аблічча Богамаці. Мясцовыя жыхары і ўфолагі прыпісваюць гэты факт да дзіва, а вось скептыкі маюць больш прыземленую версію, кажучы, што гэта ні што іншае, як утварэнне невялікай скурачцы ад наземнай водарасці на паверхні надмагілля.

Сярод усіх пахаванняў ёсць магілы, дзе былі перапахаваны рэшткі цел вязняў мясцовага гета. Іх знайшлі ў 50-я гады XX стагоддзі, калі праходзіла будаванне піларамы. Гэтак жа на Трышынскім могільніку перапахавалі 112 ахвяр генацыду.

На сённяшні дзень на Трышынскім могільніку не праводзяцца пахаванні, але месца даступнае для наведвання турыстамі і вандроўнікамі.

Крыніца фота: https://www.sb.by/