Горад Пружаны вядомы ўжо з сярэдзіны XV стагоддзя як Добучын. Пераназванне горада і надзяленне яго гэтым статусам адбылося адначасна - у канцы XVI стагоддзі, дакладней, у 1589 годзе. У паўночнай частцы горада размяшчаецца рака Мухавец, дзе засяроджаны самыя старыя пабудовы з каменя. Да іх ліку можна аднесці ўніяцкую царкву, касцёл, павятовы і гарадскі суды, а таксама плябанію. Невялікае мястэчка Пружаны не дужа багаты славутасцямі, якія добра захаваліся да нашых дзён. Аднак у іх лік уваходзяць хоць і не шматлікія, але досыць важныя архітэктурныя і гістарычныя аб'екты. Акрамя вышэйпералічаных, тут размясціліся сядзібная хата, сабор, некалькі жылых хат, а таксама гандлёвыя рады, збудаваныя з каменя.

Апісанне Гандлёвых радоў у Пружанах

Каменныя гандлёвыя рады былі пабудаваны ў сярэдзіне XIX стагоддзя. Іх планіроўка была тыповай для такога роду пабудоў і мела выгляд доўгага прамавугольніка, раздзеленага на секцыі. Па перыметры яны былі акружаны галерэяй з арак. Унікальнай асаблівасцю гэтых радоў з'яўляецца змешванне архітэктурных стыляў. Тут назіраецца арганічны сплаў барока і класіцызму. Пружанскія рады з'яўляюцца яркім узорам манументальнай архітэктуры, падобных помнікаў на ўсёй тэрыторыі сучаснай Беларусі засталіся адзінкі.

У народзе гандлёвыя рады завуць «белымі крамамі». Тлумачыцца гэта проста: колерам фасада пабудовы. У уэнтры адрэстаўраванага будынка і цяпер размяшчаюцца аб'екты гандлю.

Пружанскія гандлёвыя рады не толькі цікавы помнік архітэктуры, але і ахінуты містыкай гандлёвы аб'ект. Дзіўным з'яўляецца той факт, што тыя гандлёвыя пункты, якія знаходзяцца прама каля ўвахода з тарца будынка, па невядомай прычыне заўсёды імкнуцца пераехаць на іншае месца. За ўвесь час працы менавіта ў гэтым месцы яшчэ нікому не атрымоўвалася паспяхова папрацаваць. Праз невялікі прамежак часу з'ехаць давялося нават Цэнтру дзіцячай творчасці, і справа тут была зусім не ў грашах. Усе, хто меў тут калі-небудзь гандлёвыя пункты і арганізацыі, знаходзілі новую прычыну, каб паспяхова з'ехаць з гэтага месца. Таму не варта дзівіцца, што пры наведванні гандлёвых радоў на дзвярах усіх крам будзе вісець таблічка з надпісам «зачынена». На думку некаторых людзей, якія вераць у эзатэрыку і звышнатуральныя сілы, тут можа жыць прывід з далёкага мінулага, таму працаўнікам так не шанцуе. Калі ж прытрымлівацца больш прыземленай версіі, то, магчыма, у гэтай частцы будынка проста няўдалае і неспрыяльнае становішча. Гэта зразумела нават неспрактыкаванаму воку, бо сам будынак даўно не рамантаваўся, і асвятленне тут не адменна яркае.

На сённяшні дзень усе ахвотнікі могуць як самастойна, так і з экскурсіяй на аснове многіх турыстычных праграм наведаць пружанскія рады ў якасці ўзбагачэння кругагляда і развіцця свайго светапогляду.