У Гродзенскай вобласці, за дзесяць кіламетраў ад Слоніма, знаходзіцца невялікая вёска Жыровічы. Менавіта там размяшчаецца велічны праваслаўны Свята-Успенскі архітэктурны ансамбль, якi добра вядомы не толькі ў Беларусі, але і ў шматлiкiх замежных краінах. На тэрыторыі ансамбля размешчаны тры царквы, храм, сабор, званіца, навучальныя ўстановы і манастыр для манахаў.

Галоўным аб'ектам Жыровіцкага комплексу з'яўляецца Свята-Успенскі сабор, якi асвячоны ў гонар свята Успення Найсвятой Багародзіцы. Архітэктура сабора спалучае стылiстыку барока і класіцызму. Вышыня беласнежнага будынка складае сорак метраў. Унутранае ўбранне сабора аздоблена старажытнымі роспісамі. Напрыклад, пад купалам вы ўбачыце выяву чатырох евангелістаў XVIII стагоддзя.

У 1655 годзе на вёску напала войска на чале з Багданам Хмяльніцкім. У выніку гэтай атакі будынак сабора быў практычна знішчаны. Потым яго неаднаразова рэстаўравалі. І Першая, і Другая Сусветныя войны налажылі свой адбітак на знешняе аблічча і ўнутранае ўбранне святыні. Нязменнымі засталіся бакавыя алтары ў гонар Раства Іаана Хрысціцеля і Покрывы Найсвятой Багародзіцы, а таксама роспісы на цэнтральным іканастасе, зробленыя майстрам Рыгорам Мядзведскім.

Самы старажытны аб'ект Жыровіцкага ансамбля - Богаяўленская царква. З месцам размяшчэння царквы звязана незвычайная легенда. Паводле падання, у 1470 годзе (у некаторых крыніцах маюцца іншыя даты: 1473, 1480, 1494) на гэтым месцы быў знойдзены абраз Божай Маці. Велiчыня цудатворнага абраза надзiва малая – ён лёгка змесціцца на далоні дзіцяці. Нягледзячы на ​​свой знешнi выгляд, абраз уваходзіць у сотню самых унікальных і значных абразоў свету! Цудатворны абраз вiсеў на дзікай грушы і выпраменьваў асляпляльнае святло. А знайшлі яго мясцовыя пастухі, якія, здзівіўшыся знаходцы, прынялi рашэнне аддаць яго мясцоваму вяльможы Аляксандру Солтану. Солтан не надаў асаблівага значэння знойдзенаму абразу і прыбраў яго ў куфэрак. Праз некаторы час вяльможа вырашыў паказаць абраз Божай Маці сваім гасцям, але, адчынiўшы куфэрак, зразумеў, што абраз знік.

Як вы думаеце, дзе пастухі зноў знайшлі святыню? На тым самым дрэве, у лясным гушчары. Задумаўся Солтан аб гэтай з'яве і пабудаваў Богаяўленскую царкву на месцы, дзе пастухі знайшлі святы абраз Божай Маці. Аднак не ведаў і не думаў вяльможа, што цуды будуць працягвацца...

Прайшло крыху менш за сто гадоў з таго часу, як пастухі знайшлі абраз Святой Божай Маці. За гэты час Свята-Успенскі манастыр стаў знакамітым месцам паломніцтва. З усяго свету вернікі прыязджалі ў Жыровічы ў надзеі атрымаць вылячэнне. Аднак у 1520 годзе манастыр згарэў, а цудатворны абраз знік. Доўга шукалі яго мясцовыя жыхары, але ён з'явіўся тады, калі надзеі амаль не засталося. Абраз ляжаў на камяні недалёка ад месцараспалажэння былога манастыра. Радасці людзей не было краю!

Камень стаў прастолам храма ў гонар З'явы Божай Маці, а ў канцы XVI стагоддзя пры храме адчынiўся мужчынскі манастыр.

На ўзвышшы, побач са Свята-Успенскім манастыром, вы ўбачыце невялікі храм Святога Георгія Пераможцы, пабудаваны ў XVIII стагоддзі. Месца размяшчэння храма называюць «Юр'ева Горка». У Свята-Успенскім саборы ёсць выхад да калодзежу, у каторым знаходзіцца гаючая вада. Здаўна людзі верылі, што яна пазбаўляе ад страшных хвароб. У цяперашні час доступ да крыніцы абмежаваны.