Свята-Мікалаеўская братэрская царква ў Брэсце

Упрыгожванне і гонар Брэста

У цэнтры Брэста, на вуліцы Савецкай, знаходзіцца Свята-Мікалаеўская братэрская царква. У канцы XIX стагоддзя назва вуліцы была іншай, а храм ужо стаяў – тады яшчэ драўляны. Але няшчасце ўсіх драўляных гарадскіх пабудоў – пажар – сцёр яго з твару зямлі. Было прынята рашэнне пра будаванне каменнага храма. Падтрымаў гэту ідэю і, нямала паспрыяў будаванню, тагачасны губернатар П.А. Сталыпін.

Сродкі на будаванне збіралі ўсім светам: ахвяраванні грамадства, сродкі Найсвятога Сінода, грошы ад родных цэркваў Сербіі і Балгарыі, ад братэрства імя Святога Мікалая. Мікалай лічыцца апекуном маракоў, таму актыўны ўдзел у зборы сродкаў - прынялі героі Руска-Японскай вайны, выхадцы Брэста.

Пазнаўшы пра такую богаўгодную ініцыятыву горада, вылучыў грошы з казны Імператар Мікалай II.

Стыль пабудовы – візантыйскі, некаторыя элементы – водгук маскоўскага царкоўнага дойлідства. Для ажыццяўлення праекта быў запрошаны гродзенскі архітэктар І.К. Плотнікаў, які рэалізаваў ідэю будавання цудоўнага храма-карабля.

Велічна рассякае царква прастору, як царскі карабель вады акіяна. Супрацьстаіць сустрэчнаму ветру высокая, як мачта, вежа-званіца, за ёй – пяць цыбульных купалаў пранізвае нябесную цвердзь, каранаваныя залатымі крыжамі. Высакароднае спалучэнне сіняга – сіняе неба, аранжавага – як кветкі, белага – чысцей, чым душа праведніка, залатога – як каштоўнае слова Божае – вось такое каляровае рашэнне Свята-Мікалаеўскай братэрскай царквы ў Брэсце.

Гісторыя храма-пакутніка

У дзвюх войнах выдужаў храм. Званы страціў у Вялікую Айчынную - акупанты рэквізавалі іх на пераплаўленне для патрэб свайго войска, але застаўся служыць веры праваслаўнай.

Атэістычнае ліхагоддзе перажыла царква. Крыжы былі зняты з купалаў і фасадаў ваяўнічымі багаборцамі, адняты быў будынак у царквы і перададзены ў веданне дзяржавы для захоўвання архіваў. Але выдужаў храм і адрадзіўся ў ранейшай якасці ў 1980-я. Крыжы вярнуліся. Службы аднавіліся ў 1996 годзе. Па-ранейшаму храм выдатны, ззяе фарбамі, цешыць узнёслай архітэктурай.

У 2005 годзе вернікі ўшанавалі сваіх землякоў – удзельнікаў Цусімскай бітвы. Іх было прыкладна 90 чалавек, больш паловы загінула. У гонар стагадовай гадавіны знакамітай марской бітвы каля храма быў адкрыты помнік маракам-героям, у прытворы храма змантаваны дзве мемарыяльныя дошкі ў іх гонар – памінанне і падзяку.

Стваральная адухаўляючая дзейнасць храма

Ва ўсе часы царква Святога Мікалая падтрымлівала і навучала вернікаў, дапамагала тым, якія пакутуюць. Цяпер пад яе крылом працуе нядзельная школа, царкоўная бібліятэка, сястрыцтва літасці, выдаецца газета. Ёсць у царкве і свае адменна ўшанаваныя выявы з часціцамі святых мошчаў, крыж з каменем Ерусалімскай гары Галгофа.

Такім чынам, царква Свята-Мікалаеўская, шмат перажыўшы на сваім стагоддзі, засталася прывабнай для наведвальнікаў - для тых, хто прыходзіць сюды з адкрытай душой у пошуках прыгажосці, гармоніі, духоўнасці.