Траецкі сабор у Слоніме

Слонім - горад, размешчаны на Захадзе Беларусі, які прываблівае турыстаў наяўнымі тут гістарычнымі аб'ектамі. У іх ліку галоўны каталіцкі храм раённага цэнтра – касцёл святога апостала Андрэя, пабудаваны ў 70-х гадах XVIII стагоддзя. Тут жа размяшчаюцца праваслаўныя святыні - Спаса-Праабражэнскі і Свята-Траецкі саборы. Першы з іх уяўляе сабой кафедральны храм Навагрудскай і Слонімскай дыяцэзіі, другі мае складаную шматвяковую гісторыю і не раз пераходзіў ад адной канфесіі да іншай.

Маюцца звесткі, што на тым месцы, дзе сёння стаіць Траецкі сабор, яшчэ ў XVI стагоддзі размяшчаўся праваслаўны храм, выкананы з дрэва, які называўся царквой Святой Тройцы. У гэтым храме знаходзілася ікона святога Антонія Пячэрскага, якога паважалі ў якасці «начальніка ўсіх рускіх манахаў» і які з'яўляўся заснавальнікам Кіева-Пячэрскай лаўры - аднаго з найстарэйшых манастыроў Старажытнай Русі.

Пасля пабудаваная з дрэва царква была разабраная, а на гэтым месцы ў першай палове XVII стагоддзя (1639 - 1645 гады) узведзены касцёл. Новы храм быў пабудаваны з іншага матэрыялу – з цэглы. Праз стагоддзе пры касцёле пачаў дзейнічаць кляштар бернардынцаў. З моманту з'яўлення касцёла спынілася шанаванне дня памяці Антонія Пячэрскага, а службы сталі ажыццяўляцца ў памяць святога каталіцтва - аднаго з найбольш вядомых прадстаўнікоў францысканцаў, чыё імя Антоній Падуанскі.

У 1864 годзе кляштар бернардынцаў зачыніўся. Будынак, у якім размяшчаўся касцёл, быў аддадзены праваслаўным вернікам. Такім чынам, з 1867 года ў Слоніме пачала дзейнічаць царква, асвячоная ў гонар Святой Тройцы. Аднавілася і шанаванне Антонія Пячэрскага.

У 1920-1930-я гады касцёл зноў перадаўся каталікам. У час Вялікай Айчыннай вайны храм зноў быў вернуты праваслаўным у якасці царквы Свята-Траецкай.

У 2002 годзе слонімская царква атрымала статус сабора.

Будынак Траецкага сабора ў Слоніме з'яўляецца архітэктурным помнікам, пабудаваным у стылі барока. Таксама яму ўласцівыя некаторыя рысы іншага архітэктурнага стылю - ракако. На пярэднім плане размяшчаецца вежа, якая мае восем граняў і выконвае функцыі званіцы. Падмурак дадзенай вежы ўзмоцнены наяўнасцю магутных контрфорсаў, якія надаюць храму элементы крэпасці. У нішах, выкананых у форме арак, якія размяшчаліся круглыя байніцы.

Па баках ад асноўнага аб'ёму будынка размяшчаюцца дзве прыбудовы ў форме кубоў, што ўвенчаны вежамі шлемападобнай формы. Да цяперашняга часу захаваўся і былы жылы комплекс слонімскага кляштара бернардынцаў, які быў пабудаваны ў 1749 годзе і зведаў абнаўленне ўжо ў 70-я гады XIX стагоддзя.