Кальвінсцкі сабор, размешчаны на поўначы Гродзенскай вобласці ў раённым цэнтры Смаргонь, сёння таксама вядомы як касцёл Святога Міхаіла Архангела.

Як мяркуецца, першапачаткова будынак быў узведзены ў перыяд з 1606 па 1612 гады. Будаўніцтва ажыццяўлялася ў якасці кальвінскага сабору, інакш кажучы, аб'екта кальвінізму - аднаго з кірункаў пратэстантызму, які ўзнік у першай палове XVI стагоддзя. Будаўніцтва збору ажыццяўлялася за кошт сродкаў, якія належалі дзяржаўнаму дзеячу ВКЛ Крыштафу Зяновічу.

Аднак існуюць версіі, якія адносяць узвядзенне храма да больш ранняга перыяду. Паводле адной з іх, ён з'явіўся ў Смаргоні у 1503-1505 гадах, з'яўляючыся першапачаткова каталіцкім. Узведзены храм быў за кошт сродкаў Юрыя Зяновіча. Пазней будынак быў перададзены кальвіністам.

Таксама маецца здагадка аб тым, што дадзены збор мог з’явіцца тут у 50-я гады XVI стагоддзя, аднак выкананы ён быў з дрэва і ўжо пазней перароблены ў камені.

У 1621-м годзе збудаванне было аддадзена каталікам. У выніку яно стала называцца касцёлам Святой Тройцы. За сваю гісторыю храм таксама выконваў функцыі праваслаўнай царквы, якой ён з'яўляўся з 1866 па 1918 гады. У гады Першай сусветнай вайны храм у значнай ступені пацярпеў, частка яго і зусім падвергнулася разбурэнню. У перыяд 1921 - 1926 гадоў будынак зноў функцыянаваў у якасці касцёла. У гэты час Смаргонь у складзе Заходняй Беларусі была далучана да Польшчы. Пры новай савецкай уладзе касцёл быў зачынены. Адбылося гэта ў 1947 годзе. Тады ж будынак быў прыстасаваны пад магазін і складское памяшканне.

У пачатку 1970-х гадоў будынак падвергнуўся рэстаўрацыі і на працягу 1970-1980-х гадоў у ім размяшчалася выставачная зала. У 1990 годзе будынак зноў аддалі каталікам. У нашы дні каталіцкі храм носіць імя Святога Міхаіла Архангела.

Будучы першапачаткова зборам кальвіністаў, пабудова набыла характэрныя сціплыя формы. Тут не выдзелена алтарная частка. У плане будынак мае форму васьмігранніка, некалькі выцягнутага ўздоўж падоўжнай восі. З боку галоўнага фасада да будынка прыбудавана званіца, якая мае захаваныя два ярусы. У паўночнай частцы будынка размешчана захрыстая. Ўнутры збудаванне мае залу круглай формы, дзе размешчаны сферычны купал з фрэскамі. Храму ўласцівыя рысы абарончага дойлідства, пацвярджэннем чаго з'яўляюцца сцены. Іх таўшчыня месцамі дасягае трох з паловай метраў. Выкладзеныя сцены 3-ма чаргуемымі радамі цаглін з 1-м радам камянёў. Праёмы вокнаў выкананы ў форме паўцыркульных арак. Таксама храм мае мноства ніш-галаснікоў. З правага боку ад уваходу паміж званіцай і асноўным аб'ёмам маецца невялікіх памераў цыліндрычная вежа з размешчанай у ёй вітай лесвіцай. Мяркуецца, што дакладна такая ж вежа была прыбудавана таксама з іншага боку, дзякуючы чаму уваходная частка храма была сіметрычнай.

Сёння гарадская славутасць перыяду Рэнесансу ўключана ў Дзяржаўны пералік аб'ектаў, якія маюць гісторыка-культурнае значэнне і выклікае цікавасць у ва ўсіх тых, хто жадае дакрануцца да гісторыі раённага цэнтра.