Ратуша і гандлёвыя рады ў Шклове

Геаграфічнае размешчанне

Шклоў – горад Магілёўскай вобласці, размешчаны ў 35 км ад абласнога цэнтра.

Насельніцтва

Па апошніх дадзеных, у Шклове пражывае 16425 чалавек.

Славутасці

У Шклове знаходзіцца ўнікальная славутасць – ратуша, пабудаваная ў канцы XVIII стагоддзя. Першапачаткова будынак быў аб’яднаны з гандлёвымі радамі, першы варыянт якіх быў поўнасцю разбураны. Увесь комплекс утвараў замкнёную кампазіцыю. Унутры размяшчаўся двор.

Узвядзенне галоўнага будынка горада было пачата ў 1770 годзе, калі пасля чарговага пажара было вырашана перанесці горад бліжэй да ракі. Аднаўленне Шклова працягвалася амаль 10 год. Ратуша з гандлёвымі радамі былі скончаны да 1772 года. Ратушы адносіліся да галоўных будынкаў сярэднявечных гарадоў і ўзводзіліся ў сувязі з атрыманнем горада права на самакіраванне. Тут засядала гарадская ўлада, што вяла сваю дзейнасць праз саветы. У ратушах захоўваліся зводы законаў і казна.

Сам будынак ратушы ў Шклове уяўляе сабой двухпавярховы будынак, які мае прамавугольную форму. Цэнтральная частка ратушы адзначаная васьміграннай вежай у два ярусы. Па задумцы архітэктара, завяршэннем вежы служыў пакаты купал са шпілем. Пасля рэстаўрацыйных работ на вежы з’явіўся механічны гадзіннік, з якім звяраюць час усе жыхары горада. Асабістую строгасць фасаду будынка надаюць прамавугольныя аконныя праёмы з пілястрамі. З першага паверха на другі вяла лесвіца. Гэты паверх служыў месцам размяшчэння службовых памяшканняў па баках карыдора невялікай даўжыні. Такім чынам, ратуша ў Шклове з’яўляецца яскравым прыкладам класічнага стыля ў архітэктуры.

Як ужо было сказана, ратуша прымыкала да гандлёвых радоў, якія ўяўлялі сабой аднапавярховы будынак з крыжападобнымі амбарамі. Прадаўгаватая пабудова мела ў цэнтры праезд. Лаўкі выходзілі на два бакі гандлёвых радоў, што дазваляла па максімуму выкарыстоўваць іх плошчу. Так, параўнальна невялікае памяшканне змяшчала каля 120 крам. У свой час прыгажосцю шклоўскай ратушы была ўражана імператрыца Кацярына II, якая пасля наведвання горада нават зрабіла запісы ў сваім дзённіку.

Маюцца сведкі, што яшчэ ў даваенны час будынак ратушы быў у добрым стане і выконваў свае функцыі. Аднак у гады Вялікай Айчыннай вайны помнік архітэктуры быў моцна пашкоджаны. Пацярпела амаль усё: ад фундаменту да даху. У 1926 годзе было вырашана ўнесці будынак ратушы ў спіс помнікаў архітэктуры БССР. У 1952 годзе ў адрэстаўрыраваным будынку размясцілася пажарная частка. Асобныя памяшканні былі адданыя пад атэлье. Па рашэнні мясцовай улады, гандлёвыя рады былі разабраныя, бо яны нібыта не маглі быць уключаны ў спіс культурнай і гістарычнай спадчыны.

Поўнасцю рэстаўрацыйныя работы былі завершаны ў 1999 годзе. Памяшканне гістарычнага помніка было аддадзена гімназіі і краязнаўчаму музею.

Будынак ратушы ў Шклове па праву можа лічыцца адным з самых вядомых помнікаў архітэктуры Беларусі, бо ён узгадваецца нават у каталозе сусветных славутасцей, які быў выдадзены ў ЗША.