Горад, размешчаны на беразе дзвюх рэк, крыніца натхнення Марка Шагала і месца правядзення «Славянскага базара» — усё гэта Віцебск. «Паўночная сталіца» Беларусі можа пахваліцца яшчэ і самай вялікай плошчай у краіне. Яна прыцягвае арыгінальнай архітэктурай і небывалым адчуваннем свабоды. Гэтая галоўная плошча Віцебска займае 7,22 га і ўражвае трыма 56-мятровымі абеліскамі (іх завуць «Тры штыкі»). З двух бакоў — пілоны, на якіх напісаны гады вайны. Але гэта месца не заўсёды было такім.

Гісторыя ўзнікнення

Тэрыторыя пачала забудоўвацца яшчэ ў першай палове XIX стагоддзя. У пачатку XX стагоддзя на месцы плошчы горада Віцебску былі невялікія вуліцы, дзе размяшчаліся казармы і паштовы двор. У той час гэта лічылася ўскраінай. Побач знаходзіўся рынак, таму тут было досыць ажыўлена, асабліва ў выхадныя дні.

Гледзячы на плошчу Перамогі ў Віцебску сёння, складана ўявіць, што зусім побач размяшчаліся могілкі з Крыжаўзвіжанскай царквой. Пасля Вялікай Айчыннай вайны цвінтар знішчылі. Храм прастаяў да сярэдзіны XX стагоддзя.

У 60-х гадах пачалося будаўніцтва шматпавярхоўнікаў у раёне цяперашняй плошчы Перамогі ў Віцебску, фота таго перыяду можна ўбачыць у архівах. У пасляваенныя дзесяцігоддзі тут размяшчаліся кінатэатр, рынак, дзіцячы сад.

Праект найбуйнейшай у краіне плошчы павінен быў аб'ядноўваць транспартны вузел, месцы адпачынку і мемарыяльны комплекс з Вечным агнём. Аўтарамі сталі архітэктары А. Данілава, З. Даўгяла, Р. Княжышча, Л. Эйнгорн. Рэдкія дрэвы і кветкі сюды везлі з усяго Саюза. Будоўлю завяршылі ў 1974 годзе да святкавання 1000-годдзя горада і 30-годдзя з дня вызвалення Віцебшчыны ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.

Сучаснае аблічча плошчы Віцебску

У 90-я гады мемарыял дапоўнілі скульптурамі. Адна прысвячалася партызанскаму руху, а іншая — наступу савецкіх войскаў і вызваленню. Сквер знаходзіўся тут толькі да рэканструкцыі ў 2009 годзе. Затое з'явіліся святлодыёдныя экраны, сцэна і фантаны. Яшчэ высадзілі туі, зрабілі падсвячэнне і абнавілі асфальтавае пакрыццё.

Плошча Перамогі горада Віцебска здабыла новае аблічча. Узімку тут заліваюць коўзанку, а пад Новы год усталёўваюць елку. Усе мерапрыемствы, прымеркаваныя да святаў і памятных дат, таксама праводзяцца ў гэтым месцы.

Славутасці Віцебска: што паглядзець

Горад уражвае турыстаў архітэктурай і гарманічным спалучэннем розных стыляў. Перад паездкай вывучыце міні-гайд па самых знакамітых месцах. 

Аб'екты, якія варта ўбачыць:

• Успенскі сабор;

• Губернатарскі палац XVIII стагоддзя;

• Дабравешчанская царква (самая старадаўняя ў горадзе);

• Ратуша XVI стагоддзя;

• Пакроўскі сабор.

Не адзін дзень можна выдаткаваць на наведванне музеяў, якія пазнаёмяць з гісторыяй Беларусі і Віцебшчыны ў прыватнасці. Па горадзе можна гуляць гадзінамі, кожны раз адкрываючы для сябе штосьці новае. Калі вы яшчэ не былі тут ці прыязджалі сюды даўно, забраніруйце экскурсію ці тур. Віцебск напэўна надоўга застанецца ў вашым сэрцы!

Фота:  commons.wikimedia.org,  vitebskcity.by,  vitbichi.by