Помнік Віленскаму тракту ў вёсцы Мясата

У Маладзечанскім раёне Мінскай вобласці існуе невялікая вёсачка Мясата, насельніцтва якой складае менш за паўтысячы чалавек. Аднак тут ёсць адно ўнікальнае і вельмі незвычайнае месца, якое ўключана ў спіс самых наведвальных турыстычных месцаў у гэтым рэгіёне. Тут размяшчаецца помнік Віленскаму тракту, уздоўж якога ў розныя часы хадзілі і ездзілі культавыя асобы Беларусі, што значна паўплывалі на развіццё і станаўленне беларускай дзяржавы. Напрыклад, гэта месца любілі Сымон Будны, Тарас Шаўчэнка, Міхаіл Агінскі, Янка Купала, Змітрок Бядуля, Міхась Чарот і многія іншыя. Тут жа не раз праязджаў знакаміты рускі пісьменнік Мікалай Васільевіч Гогаль.

Менавіта з Віленскага тракту пачынаецца вёска Мясата, якая размяшчаецца недалёка ад горада Маладзечна. Хоць сама брукаваная дарога была шырока вядомая яшчэ ў XIX стагоддзі, помнік ёй быў усталяваны толькі ў 1979 годзе. Да таго ж, ён выглядае вельмі незвычайным чынам - тут вы не ўбачыце бюстаў або фігур чалавека. Перад гасцямі вёсачкі паўстаюць чатыры валуны, адзін з якіх, самы вялікі па памерах, апісвае карту Беларусі. Тут жа можна ўбачыць выбітыя на камені радкі з вядомага твора Янкі Купалы, якія і з'яўляюцца сімвалам Віленскага тракта. Радкі адсылаюць да мінулага, калі па гэтай утульнай дарожцы шпацыравалі вядомыя асобы, у тым ліку сам Купала. Менавіта ў гэтых краях - Мінск, Маладзечна, Вільня - і шукаў шчасце беларускі паэт ...

На трох іншых валунах можна ўбачыць памятныя дошкі з імёнамі іншых знакамітых асоб, якія з'яўляюцца прадстаўнікамі розных абласцей мастацтва і літаратуры і не раз праходзілі па гэтай дарозе, якая стала сёння культавай. Тут ступала нага і Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча, і Ігната Буйніцкага, і Францішка Багушэвіча ...

Акрамя наяўнасці Віленскага тракта, вёска Мясата вядомая яшчэ адным цікавым гістарычным фактам. У 1796 годзе менавіта на гэтай зямлі нарадзіўся Тамаш Зан - добры сябар і прыяцель вядомага беларуска-польскага паэта і пісьменніка Адама Міцкевіча. Тамаш быў таксама яркай асобай свайго часу - ён доўгі час працаваў настаўнікам, вывучаў навуку і вёў актыўную грамадскую дзейнасць. Самы яркі факт з яго біяграфіі - кіраўніцтва таемным грамадствам фiламатаў і філарэтаў. Гэта грамадства актыўна прапагандавала любоў да радзімы і адданасць сваёй айчыне.

Сама вёска Мясата вядомая з XVI стагоддзя, у той час гэта быў невялікі фальварак, які належаў віцебскаму ваяводзе. Падчас руска-шведскай вайны Мясата была спалена ўшчэнт, але пасля гэтых трагічных падзей мясцовыя жыхары сваімі сіламі адбудавалі кожны дом і нават узвялі тут драўляную царкву.

Сёння беларускія даследчыкі і тыя, хто аддаюць перавагу актыўнаму адпачынку прапаноўваюць усім жадаючым на некалькі дзён акунуцца ў гісторыю Беларусі дзякуючы наведванню самых цікавых і культавых месцаў. Паколькі менавіта па Віленскiм тракце так часта гулялi самыя вядомыя і яркія асобы не толькі Беларусі, але Расіі і Польшчы, то тут часта праводзяцца экскурсіі для тых, хто любіць музыку і мастацтва. Многія маршруты так і называюцца «Па слядах знакамітых музыкаў і паэтаў».