Помнік паравозу ў Оршы

Геаграфічнае размяшчэнне

Орша з’яўляецца раённым цэнтрам Аршанскана раёна Віцебскай вобласці. Ад абласнога цэнтра да Оршы 80 км, сталіцу Беларусі ад Оршы аддзяляе адлегласць у 202 км. Горад стаіць на месцы, дзе рака Оршыца ўпадае ў Днепр.

Гістарычныя звесткі

Назву горад Орша атрымаў ад ракі Оршыца, назва якой, у сваю чаргу, мае руска-літоўскае паходжанне і азначае «павольная плынь».

Упершыню ў гістарычных дакументах Орша ўзгадваецца ў 1607 годзе. Калі яна стала належыць Мінскаму княству, у горадзе была пабудавана крэпасць.

У сярэдзіне XIV стагоддзя Орша лічыцца ў складзе Вялікага Княства Літоўскага. Пасля бітвы паміж рускімі войскамі і польска-літоўскімі салдатамі Орша становіцца цэнтрам Аршанскага ўезда, а ў 1620 годзе жыхары горада атрымалі права на самакіраванне.

Пасля першага падзела Рэчы Паспалітай у 1772 годзе Орша апынулася на тэрыторыі Расійскай імперыі. За гэтым рушыла рашэнне пазбаўленне горада магдэбургскага права.

У склад беларускай ССР Орша ўвайшла ў 1924 годзе. Літаральна з першых дзен Другой Сусветнай вайны Орша папала пад акупацыю фашысцкімі захопнікамі. Салдаты арміі Гітлера прабылі на тэрыторыі горада да яго вызвалення ў чэрвені 1944 года. Цікавы факт: менавіта пад Оршай быў праведзены адзін з першых баявых іспытаў знакамітых «Кацюш».

Зараз Орша – адзін з самых цікавых гарадоў Беларусі. У Оршы добра развіта прамысловасць. Акрамя таго, у горадзе шмат музеяў і гістарычных помнікаў.

Насельніцтва

Па апошніх дадзеных, насельніцтва Оршы складае больш за 115 тысяч чалавек.

Славутасці

Кожны беларус ведае, што Орша – горад з багатым гістарычным мінулым. Аднак у першую чаргу Орша ўспрымаецца як буйны чыгуначны вузел.

Усе, хто прыязджае ў Оршу на цягніку, адразу заўважаюць адзін з яе знакамітых помнікаў – помнік Паравозу. Ён быў устаноўлены крыху больш за дзесяць гадоў таму каля гарадской чыгуначнай станцыі. Абраная мадэль помніка П-36 была вядомая на прасторах усяго Савецкага Саюза дзякуючы сваёй грузападымальнасці і хуткасці. Праз шэсць гадоў пасля выпуску першага экзэмпляра атрымалася ў разы павялічыць аб’ём пасажырскіх грузаперавозак. З-за вялікіх памераў і характэрных каляровых палосаў па баках, якія нагадваюць лампасы, паравоз атрымаў прозвішча “Генерал”. У гісторыю чыгункі П-36 увайшоў як апошні пасажырскі паравоз Савецкага Саюза. На тэрыторыі Расіі і зараз ёсць захаваныя экзэмпляры паравоза.

Паравоз-помнік у Оршы выконваў свае непасрэдныя функцыі з 1950 па 1960 гады. У 1984 годзе працоўныя, якія праводзілі рэканструкцыю будынка вакзала, узнялі П-36 на п’едэстал. Так паравоз стаў сімвалам працоўнага подзвіга чыгуначнікаў Оршы.

Жыхары горада з павагай адносяцца да помніка Паравозу. Мясцовыя ўлады выдзяляюць дастаткова сродкаў, каб славутасць Оршы змяшчалася ў чысціні, рэгулярна фарбавалася і радавала жыхароў і гасцей горада.