Пяцёра сыноў

Гэты манумент у невялікім беларускім мястэчку Жодзіна Мінскай вобласці распавядае адразу некалькі гісторый: пра нялёгкую жаночую долю, пра тое, як бязлітасна вайна, і пра тое, што такое сапраўдная матчына любоў. Манумент памяці Купрыянава - гэта памяць не толькі адной сям'і, але і ўсім тым, хто не вярнуўся з баёў.

У гады Вялікай Айчыннай вайны кожны чацвёрты беларус загінуў. Пра гэта кажа статыстыка, пра гэта кажуць да гэтага часу, і пра гэта будуць гаварыць. Бо такое страшнае не забываецца ніколі і павінна быць захавана ў памяці пакаленняў назаўсёды.

Услед за сынамі

Манумент памяці Купрыянава быў адкрыты ў 1975 годзе. Уяўляе ён сабой шэсць фігур, выкананых з бронзы. Фігура маці размешчана на больш высокім пастаменце, а на больш нізкім пастаменце ўстаноўлены фігуры яе сыноў, якія сыходзяць на фронт. Аўтарамі манумента з'яўляюцца скульптары І. Міско, А. Заспіцкі, Н. Рыжанкоў і архітэктар О. Трафімчук.

Прататыпам для гэтага манумента стала сям'я Купрыянавых. Жыхарка горада Жодзіна Анастасія Купрыянава правяла ўсё сваё жыццё ў працы. Яна нарадзіла пяцярых сыноў: Мікалая, Міхаіла, Сцяпана, Уладзіміра і Пятра. Усе яны таксама працавалі, а потым сышлі на фронт. Услед за імі пайшла да партызан і маці. Анастасія Купрыянава дапамагала партызанскім атрадам: гатавала ежу, мыла і прыбірала. Напэўна, матчына сэрца верыла, што хтосьці таксама дапаможа яе сынам.

На жаль, пяцярым сынам не наканавана было вярнуцца дадому. Усе яны загінулі на фронце. Маці пасля вызвалення Беларусі вярнулася ў Жодзіна і працягвала працаваць усё сваё астатняе жыццё.

Памяць - вечная

Ні адзін турыстычны маршрут не праходзіць без прыпынку ля манумента памяці Купрыянавым. Размяшчаецца гэты помнік ля аўтамагістралі Мінск - Масква. Безумоўна, ён выклікае мноства эмоцый у тых, хто прыязджае ў Жодзіна, не пакідае абыякавым ніводнага чалавека. Гэты манумент з'яўляецца сімвалам тых сыноў і дачок, якім не наканавана было вярнуцца з бою, і маці, чыіх дзяцей забрала вайна.

У доме, дзе жыла Настасся Купрыянава, адкрыты музей. Імёнамі братоў Купрыянавых названы вуліцы ў беларускіх гарадах. Так, вуліцы ў памяць пра Паўла Купрыянава, знаходзяцца ў Жодзіна, Вілейцы, Слуцку, Смалявічах і, вядома ж, Мінску. Аднаму з ПТВ у горадзе Жодзіна прысвоена імя братоў Купрыянавых.

Наведванне манумента памяці Купрыянавым ў Жодзіне прымусяць задумацца турыстаў пра тое, якую разбуральную сілу нясе ў сабе вайна, як яна адымае самых блізкіх людзей і разбурае чалавечыя лёсы. У Беларусі да гэтага часу памятаюць чорныя старонкі гісторыі, бо яны складаюць наша мінулае, якое немагчыма забыць.