Помнік Кірылу Тураўскаму ў Гомелі

Кірыл (яшчэ можна сустрэць варыянт імя Кірыла) Тураўскі - вядомы беларускі дзеяч, багаслоў, пісьменнік. Радзіма яго - беларускі горад Тураў, які ў той час быў самым старажытным цэнтрам пісьменнасці на тэрыторыі ўсёй Беларусі. Імя гэтага дзеяча шырока праслаўлена не толькі ў нашай краіне, але і далёка за яе межамі. Ён плённа займаўся прапаведніцкай, рэлігійнай і палітычнай дзейнасцю. Гістарычных звестак пра яго біяграфію вядома вельмі мала.

Кажуць, што нарадзіўся Кірыла ў сям'і досыць заможных бацькоў. Пачатковую адукацыю ён атрымаў дома, а пасля працягнуў сваё навучанне ў школе. Свой талент Кірыла праявіў у сваіх знакамітых літаратурных творах, так званых «словах», якія былі прысвечаны розным святам. У іх выяўляецца захапленне прыродай, радасць жыцця, натхненне. Ён умела спалучаў у сваім творчым майстэрстве літаратурнае слова і сваю індывідуальнасць. У 1984 годзе яго ўключылі ў Сабор беларускіх святых.

Кірыла Тураўскі - яркая асоба свайго часу. Калі прааналізаваць зусім мізэрныя сведчанні пра яго жыццё, якія дайшлі да нас, то перад намі паўстае вобраз свайго роду манаха-пустэльніка. З іншага боку, па сваіх ведах ён далёка пераўзыходзіў сваіх сучаснікаў. Ён быў адным з тых, хто дапамог багаслоўскай думцы Беларусі ступіць далёка наперад.

4 верасня 2004 года ў горадзе Гомелі быў устаноўлены помнік беларускаму дзеячу. Усталявалі яго ў аднайменным парку каля гарадскога драматычнага тэатра. Аўтарамі помніка былі вядомыя скульптары Беларусі Леў Гумілеўскі і яго сын Мікалай. Ўрачыстае мерапрыемства з нагоды адкрыцця помніка было прымеркавана да аднаго з галоўных святаў Беларусі - Дня беларускага пісьменства, які святкуецца ў першы тыдзень верасня.

Помнік - скульптура вышынёй каля 3,5 метраў, устаноўленая на высокі гранітны пастамент. Натхнёны, мэтанакіраваны твар, роўная выправа, тонкія прыгожыя рукі - такім бачыцца наведвальнікам Кірыла Тураўскі. Ён трымае ў сваіх руках скрутак, на якім размешчаны тэкст напісанай ім самім малітвы. Для таго, каб наведвальнікі змаглі яго прачытаць, аўтары перавялі старажытныя пісьмёны на шрыфт, які называўся «паўустаў XIV стагоддзя». Тэкст малітвы такі: «О Уладыка Усясвяты, барані божа град гэты і краіну гэтаю ад усякага зла».

Кірыла Тураўскі - майстар царкоўнага святочнага красамоўства, за гэта і за выбітнае прамоўніцкае мастацтва яго празвалі другім беларускім праваслаўным Залатавустам. Напісаныя ім творы набылі вядомасць у сербскіх і балгарскіх спісах. Аб яго выбітным таленце, значэнні яго творчасці сведчыць той факт, што яго творы былі ўключаныя ў «Златавустаў». Іх высокае значэнне вызначаецца тым, што размяшчалі іх побач з вялікімі дзеячамі праваслаўнай літаратуры Янам Залатавустам, Рыгорам Багасловам і іншымі.

Гасцям Гомеля абавязкова трэба наведаць парк, у якім усталяваны помнік, каб аддаць даніну павагі аднаму з самых велікіх дзеячаў праваслаўнай культуры і дакрануцца да прыгожага.